Hoe beïnvloeden natuurlijke systemen de voedselzekerheid?

Natuurlijke systemen hebben een grote invloed op voedselzekerheid, vooral door de bodemkwaliteit en de beschikbaarheid van water.

1. Bodemkwaliteit en draagkracht: In droge gebieden, zoals savannes en steppen, zijn de bodems vaak kwetsbaar en hebben ze een lage draagkracht (ook wel carrying capacity genoemd). De draagkracht van een gebied verwijst naar het maximale aantal organismen (in dit geval planten voor voedselproductie) dat een ecosysteem duurzaam kan ondersteunen zonder dat de kwaliteit van het ecosysteem achteruitgaat. Dit betekent dat de bodem van nature minder voedingsstoffen kan leveren en gevoeliger is voor intensief gebruik. Wanneer de bodemkwaliteit daalt, vermindert de capaciteit om voedsel te produceren, wat direct de voedselzekerheid aantast.
2. Bodemdegradatie: Als de draagkracht van de bodem wordt overschreden door bijvoorbeeld intensieve landbouw of overbegrazing, kan de bodem zich niet meer herstellen. Dit leidt tot bodemdegradatie, wat inhoudt dat de kwaliteit van de bodem snel achteruitgaat en deze minder vruchtbaar wordt. Een minder vruchtbare bodem levert minder opbrengst, wat direct de voedselzekerheid in een gebied vermindert.
3. Waterbeschikbaarheid (verdamping en neerslagregime) en droogteresistentie: In droge klimaten verdampt water in de bodem veel sneller dan het door planten kan worden opgenomen. Dit tekort aan water is schadelijk voor plantengroei en de biodiversiteit in de bodem, wat de landbouwopbrengsten vermindert. Hoewel het neerslagregime een natuurlijke factor is waar je weinig aan kunt doen, is de manier waarop je met het beschikbare water omgaat cruciaal. Om de negatieve effecten van droogte tegen te gaan, kan de droogteresistentie (of weerbaarheid tegen droogte) van de bodem en gewassen worden vergroot. Dit kan bijvoorbeeld door middel van droogtelandbouw, waarbij technieken worden toegepast om water vast te houden en verdamping tegen te gaan. Door de droogteresistentie te verbeteren, kan de voedselproductie in deze kwetsbare gebieden stabieler en duurzamer worden.

Samengevat: een lage draagkracht in natuurlijke systemen maakt de bodem kwetsbaar voor degradatie bij intensief gebruik, wat de voedselzekerheid ondermijnt. Het vergroten van de droogteresistentie is een strategie om deze uitdagingen te mitigeren.