Welke functies hebben eiwitten in het celmembraan?

Eiwitten in het celmembraan zijn van levensbelang voor de cel. Ze zijn ingebed in de dubbele laag van fosfolipiden, vaak omdat hun waterafstotende (hydrofobe) delen zich goed voelen tussen de hydrofobe staarten van de fosfolipiden, terwijl hun waterminnende (hydrofiele) delen uitsteken naar de waterige omgeving binnen en buiten de cel.

Deze eiwitten vervullen verschillende cruciale functies:

• Transport van stoffen: Eiwitten werken als poortjes of pompen die specifieke moleculen, zoals voedingsstoffen, ionen of afvalstoffen, door het membraan heen helpen. Dit kan via:
  • Passief transport: Stoffen bewegen met hun concentratiegradiënt mee, zonder dat de cel er direct energie voor hoeft te gebruiken.
  • Actief transport: Stoffen bewegen tegen hun concentratiegradiënt in, waarvoor de cel energie (ATP) nodig heeft. Zonder deze transporteiwitten zouden veel stoffen de cel niet in of uit kunnen.
• Communicatie (receptoren): Sommige eiwitten in het membraan zijn receptoren. Ze vangen signalen van buiten de cel op (bijvoorbeeld hormonen of neurotransmitters) en geven deze door naar binnen, waardoor de cel kan reageren op veranderingen in zijn omgeving.
• Enzymatische activiteit: Andere eiwitten kunnen als enzymen werken en specifieke chemische reacties aan het oppervlak van het celmembraan versnellen.
• Celherkenning en adhesie: Sommige eiwitten, vaak met koolhydraten eraan vast (glycoproteïnen), helpen cellen elkaar te herkennen en aan elkaar te hechten. Dit is belangrijk voor de vorming van weefsels en voor de afweerreacties van het lichaam.

Deze functies maken eiwitten essentieel voor het handhaven van de interne omgeving van de cel, het reageren op prikkels en het uitvoeren van alle levensprocessen.