Wat is het Ruimte voor de Rivier project?

Het 'Ruimte voor de Rivier' project is een belangrijke strategie die Nederland sinds de overstromingen van 1995 toepast om zich te beschermen tegen hoogwater. In plaats van alleen dijken te verhogen, wordt de rivieren letterlijk meer ruimte gegeven om water af te voeren. Dit wordt ook wel 'rivierbedverruiming' genoemd, wat inhoudt dat de rivier wordt verbreed of verdiept. Daarnaast wordt er ruimte gecreëerd voor recreatie en natuurontwikkeling.

Dit project is nodig omdat het risico op overstromingen in Nederland toeneemt door drie belangrijke oorzaken:

1. Intensief ruimtegebruik: Er zijn meer steden en landbouwgebieden langs de rivieren.
2. Regulering van rivieren: Kanalen, kribben (dammetjes in de rivier die de stroom naar het midden duwen), dijken en stuwen (constructies die de waterstand regelen) beperken de natuurlijke loop van de rivier.
3. Klimaatverandering: Meer verdamping en smeltwater zorgen voor hogere waterstanden in rivieren en zeeën.

Met 'regulering van rivieren' wordt bedoeld dat de waterstand van de rivieren in Nederland wordt beheerst. Zonder regulering zouden rivieren veel meer kronkelen en van loop veranderen (meanderen). Deze regulering gebeurt met middelen zoals dijken, kanalen, stuwen, sluizen en kribben. Het probleem is dat deze maatregelen de rivier in een strak keurslijf dwingen, waardoor de rivier minder ruimte heeft om natuurlijk te reageren op grote hoeveelheden water, bijvoorbeeld bij veel regen of smeltwater. Hierdoor kan het water minder goed weg en neemt de kans op overstromingen toe, wat het 'Ruimte voor de Rivier' beleid zo belangrijk maakt.