Wat is een meewerkend voorwerp?

Een meewerkend voorwerp is een zinsdeel dat aangeeft aan wie of voor wie de handeling van het werkwoord bedoeld is. Het is degene of datgene die indirect betrokken is bij de actie die in de zin plaatsvindt. Het meewerkend voorwerp staat vaak na werkwoorden zoals 'geven', 'vertellen', 'sturen', 'kopen', 'brengen', 'lenen', enzovoort.

Hoe vind je het meewerkend voorwerp in een zin?

Om het meewerkend voorwerp te vinden, volg je een aantal stappen:

1. Bepaal het werkwoordelijk gezegde. Dit zijn alle werkwoorden in de zin.
2. Bepaal het onderwerp. Dit is degene of datgene die de actie uitvoert. Je vindt het onderwerp door de vraag "wie of wat + werkwoordelijk gezegde?" te stellen.
3. Stel de speciale vraag voor het meewerkend voorwerp. De formule hiervoor is: Aan wie of voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp (indien aanwezig)?

Laten we deze formule toepassen op de zin "De leraar geeft de leerlingen huiswerk":

• Werkwoordelijk gezegde: "geeft"
• Onderwerp: "De leraar" (Wie of wat geeft? De leraar.)
• Lijdend voorwerp: "huiswerk" (Wie of wat geeft de leraar? Huiswerk.)

De vraag wordt dan: "Aan wie geeft de leraar huiswerk?" Het antwoord op deze vraag is: "de leerlingen". "De leerlingen" is dus het meewerkend voorwerp.

Nog een voorbeeld: Zin: "Ik koop een cadeau voor mijn moeder."

1. Werkwoordelijk gezegde: "koop"
2. Onderwerp: "Ik" (Wie of wat koopt? Ik.)
3. Lijdend voorwerp: "een cadeau" (Wie of wat koop ik? Een cadeau.)
4. Vraag voor meewerkend voorwerp: "Voor wie koop ik een cadeau?" Antwoord: "mijn moeder". "Mijn moeder" is het meewerkend voorwerp.