Hoe wordt de economie gemeten en wat zijn de beperkingen van het BBP?

De economie wordt gemeten door onder andere te kijken naar de toegevoegde waarde van producten en diensten en de inzet van productiefactoren (zoals arbeid, kapitaal, natuur en ondernemerschap). Dit leidt tot de berekening van het Bruto Binnenlands Product (BBP), wat de totale waarde is van alle goederen en diensten die binnen de grenzen van een land in een bepaalde periode worden geproduceerd.

Hoewel het BBP een belangrijke indicator is voor de economische activiteit, heeft het ook beperkingen als maatstaf voor de welvaart van een land:

• BBP per capita: Dit is het BBP gedeeld door het aantal inwoners. Het geeft een gemiddelde welvaart per persoon aan, maar zegt niets over hoe het inkomen daadwerkelijk verdeeld is over de bevolking.
• Reële economische groei: Om een beter beeld te krijgen van de daadwerkelijke groei van de productie, wordt het BBP gecorrigeerd voor inflatie. Dit wordt de reële economische groei genoemd.
• Inkomensverdeling en ongelijkheid: Het BBP als geheel zegt niets over de inkomensverdeling. Er kan sprake zijn van:
  • Personele inkomensverdeling: Hoe het inkomen over individuele personen is verdeeld.
  • Secundair inkomen: Het inkomen na herverdeling door de overheid via belastingen en uitkeringen. Grote ongelijkheid kan de welvaart van een deel van de bevolking negatief beïnvloeden, zelfs bij een hoog BBP.
• De informele economie: Activiteiten zoals zwart werk, vrijwilligerswerk en huishoudelijk werk worden niet meegenomen in de BBP-berekening, terwijl ze wel bijdragen aan de welvaart en het welzijn van mensen.
• Welvaart in enge en ruime zin:
  • Welvaart in enge zin verwijst naar de materiële welvaart, die voornamelijk wordt gemeten door het BBP.
  • Welvaart in ruime zin omvat ook immateriële aspecten zoals milieu, gezondheid, veiligheid, vrije tijd en geluk. Het BBP meet alleen de enge zin van welvaart en negeert deze bredere aspecten.
• Alternatieve maatstaven voor welvaart: Om een completer beeld te krijgen van welvaart, zijn er andere indicatoren ontwikkeld, zoals:
  • Groen BBP: Dit is een aanpassing van het BBP die rekening houdt met de kosten van milieuschade en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen.
  • Human Development Index (HDI): Deze index kijkt naast inkomen (BBP per capita) ook naar levensverwachting bij geboorte en opleidingsniveau (gemiddeld aantal jaren onderwijs en verwachte jaren onderwijs).

Deze beperkingen laten zien dat het BBP, hoewel nuttig, geen volledig beeld geeft van de welvaart en het welzijn van een samenleving.