Hoe werkt voortplanting bij planten?

Planten kunnen zich op twee manieren voortplanten: ongeslachtelijk en geslachtelijk.

Ongeslachtelijke voortplanting Hierbij kan een plant zichzelf kopiëren zonder dat er een ander organisme nodig is. Dit gebeurt door mitose, een normale celdeling waarbij exacte kopieën van de moedercel worden gemaakt. Er zijn geen veranderingen in het genetisch materiaal, dus de nakomelingen zijn identiek aan de ouderplant.

Voorbeelden van ongeslachtelijke voortplanting zijn:

• Knollen en bollen: Zoals bij aardappels (knollen, verdikte stengels) en tulpen (bollen, verdikte bladeren).
• Wortelstokken en uitlopers: Aardbeien gebruiken bijvoorbeeld uitlopers.
• Stekken: Delen van de plant worden afgesneden en opnieuw geplant om een nieuwe plant te vormen.

Geslachtelijke voortplanting Bij geslachtelijke voortplanting komen geslachtscellen (gameten) van twee verschillende organismen samen. Deze versmelten tot een zygote (bevruchte eicel), wat resulteert in nakomelingen met een unieke combinatie van genetisch materiaal. De vorming van gameten gebeurt door meiose, een speciale celdeling die cellen met de helft van het aantal chromosomen oplevert.

De rol van bloemen Bloemen zijn cruciaal voor de geslachtelijke voortplanting van planten. Ze bevatten zowel mannelijke als vrouwelijke delen:

• Kelkbladen: Groene blaadjes die de bloem beschermen als deze nog in de knop zit.
• Kroonbladen: Vaak grote en gekleurde bladeren die insecten lokken voor bestuiving.
• Meeldraden (mannelijk): Bestaan uit een helmdraad en een helmknop, waar stuifmeelkorrels (mannelijke geslachtscellen) worden geproduceerd.
• Stampers (vrouwelijk): Bestaan uit een stempel, een stijl en een vruchtbeginsel. In het vruchtbeginsel zitten de zaadbeginsels met eicellen (vrouwelijke geslachtscellen).

Eenslachtige en tweeslachtige bloemen

• Eenslachtige bloemen: Hebben óf alleen meeldraden (mannelijk) óf alleen stampers (vrouwelijk).
• Tweeslachtige bloemen: Hebben zowel meeldraden als stampers.