Hoe zag Duitsland eruit na de Tweede Wereldoorlog en hoe leidde dit tot de deling?

Na de Tweede Wereldoorlog was Duitsland een totaal ontwrichte samenleving. Steden zoals Berlijn lagen in puin, met nauwelijks een gebouw dat nog overeind stond. Ook op sociaal en economisch niveau was de situatie desastreus. Er was een groot tekort aan mannen door de vele oorlogsslachtoffers, wat leidde tot een demografische onbalans met veel meer vrouwen, ouderen en kinderen. Economisch gezien lag de productie stil en ontstond er een ruileconomie. Moreel gezien waren veel Duitsers geschokt toen de gruweldaden van het naziregime bekend werden.

Direct na de oorlog werd Duitsland verdeeld in vier bezettingszones, beheerd door Frankrijk, Engeland, Amerika en de Sovjet-Unie. Ook de hoofdstad Berlijn, hoewel volledig in de Sovjet-zone gelegen, werd in vier sectoren verdeeld.

De deling van Duitsland werd verder versterkt door de Koude Oorlog en de oplopende spanningen tussen de westerse geallieerden en de Sovjet-Unie. De ideologische verschillen tussen het kapitalisme (vertegenwoordigd door de VS en West-Europa) en het communisme (vertegenwoordigd door de Sovjet-Unie) kwamen scherp naar voren.

Een cruciale gebeurtenis die leidde tot de formele deling was de invoering van één munt, de D-Mark, in de drie westelijke bezettingszones (de Trizone). De Sovjet-Unie reageerde hierop met de Blokkade van Berlijn, wat de tweedeling verder versterkte. Dit leidde uiteindelijk tot de oprichting van twee afzonderlijke Duitse staten:

• Bondsrepubliek Duitsland (BRD): Opgericht in het westen, met een parlementaire democratie en een vrije markteconomie. Mede dankzij de Marshallhulp kende de BRD een snelle economische groei, bekend als het 'Wirtschaftswunder'. De BRD sloot zich aan bij westerse organisaties zoals de NAVO en de EGKS.
• Duitse Democratische Republiek (DDR): Opgericht in het oosten, als een totalitaire communistische dictatuur met één leidende partij. De economie was een planeconomie, waarbij de staat eigenaar was van de bedrijven en de economische groei achterbleef. De DDR sloot zich aan bij het Warschaupact.

Deze ontwikkelingen en ideologische tegenstellingen zorgden ervoor dat Duitsland na de Tweede Wereldoorlog niet alleen verwoest was, maar ook politiek en ideologisch gesplitst werd in twee staten.