Welke leesstrategieën zijn er en hoe gebruik je ze?

Leesstrategieën zijn verschillende manieren om een tekst te lezen, afhankelijk van je doel. Ze helpen je om teksten beter te begrijpen en sneller de belangrijkste informatie te vinden. Hieronder worden de belangrijkste strategieën uitgelegd:

1. Het onderwerp van een tekst bepalen

   • Wat is het? Het onderwerp is waar de tekst of een alinea over gaat. Je kunt het vaak in een paar woorden samenvatten.
   • Hoe bepaal je het? Kijk naar de titel, ondertitel, tussenkopjes, afbeeldingen en de eerste zinnen van de inleiding. Deze geven vaak al een goede indicatie.

2. De hoofdgedachte van een tekst bepalen

   • Wat is het? De hoofdgedachte is de belangrijkste zin uit een tekst of een kopje. Deze zin geeft de kernboodschap of het belangrijkste standpunt van de schrijver over het onderwerp weer.
   • Hoe vind je het? De hoofdgedachte staat vaak in de eerste alinea (inleiding) of in de laatste alinea (slot) van een tekst. Als de hoofdgedachte niet letterlijk in één zin in de tekst staat, moet je deze zelf formuleren door de belangrijkste informatie uit de tekst samen te vatten in één duidelijke zin.

3. Oriënterend lezen

   • Wat is het? Dit is een snelle manier om een algemeen beeld van de tekst te krijgen. Je leest de tekst nog niet echt, maar scant deze.
   • Hoe gebruik je het? Je bekijkt de titel, ondertitel, tussenkopjes, afbeeldingen, grafieken en leest de eerste alinea. Het doel is om snel het onderwerp van de tekst te bepalen en in te schatten of de tekst relevant is voor wat je zoekt.

4. Globaal lezen

   • Wat is het? Bij globaal lezen lees je de tekst vluchtig om de hoofdlijnen en de opbouw te begrijpen. Je wilt weten waar de tekst over gaat en welke deelonderwerpen erin behandeld worden.
   • Hoe gebruik je het? Je leest de eerste en de laatste zin van elke alinea. De eerste alinea heb je al gelezen bij oriënterend lezen. Door de eerste en laatste zinnen te lezen, krijg je een goed overzicht van de inhoud en de structuur van de tekst.

5. Zoekend lezen

   • Wat is het? Zoekend lezen gebruik je wanneer je op zoek bent naar specifieke informatie in een tekst, zoals een naam, een jaartal, een definitie of een specifiek feit. Je leest niet de hele tekst.
   • Hoe gebruik je het? Je scant de tekst op trefwoorden die gerelateerd zijn aan de informatie die je zoekt. Je ogen glijden snel over de pagina totdat je de gezochte informatie tegenkomt. Zodra je het trefwoord ziet, lees je de zinnen eromheen intensiever om de context te begrijpen.

Door deze leesstrategieën te gebruiken, kun je efficiënter en effectiever met teksten omgaan.