Wat is het verschil tussen massagetal en relatieve atoommassa?

Het massagetal en de relatieve atoommassa zijn twee belangrijke begrippen in de scheikunde die vaak door elkaar gehaald worden, maar ze betekenen niet hetzelfde.

Het massagetal is het totale aantal protonen en neutronen in de kern van één specifiek atoom (of isotoop). Dit is altijd een heel getal. Het massagetal geeft dus de massa van één bepaalde variant van een element aan.

De relatieve atoommassa (ook wel gemiddelde atoommassa genoemd) is het gewogen gemiddelde van de massa's van alle natuurlijk voorkomende isotopen van een element. Omdat het een gewogen gemiddelde is, is de relatieve atoommassa vaak geen heel getal. Dit is het getal dat je in het periodiek systeem vindt bij elk element.

Het belangrijkste verschil is dus dat het massagetal specifiek is voor één isotoop en altijd een heel getal is, terwijl de relatieve atoommassa een gewogen gemiddelde is van alle isotopen van een element en daarom meestal geen heel getal is.

Voorbeeld met neon: Laten we neon als voorbeeld nemen om dit verschil duidelijker te maken. Neon heeft verschillende isotopen, zoals neon-20, neon-21 en neon-22.

• Voor neon-20 is het massagetal 20. Dit betekent dat een atoom neon-20 in totaal 20 protonen en neutronen heeft.
• Voor neon-21 is het massagetal 21.
• En voor neon-22 is het massagetal 22.

Deze massagetallen zijn dus altijd hele getallen en gelden voor één specifieke isotoop.

De relatieve atoommassa van neon, die je in het periodiek systeem vindt, is 20,18 u. Dit getal is geen heel getal, omdat het een gewogen gemiddelde is van de massa's van neon-20, neon-21 en neon-22, rekening houdend met hoe vaak ze in de natuur voorkomen.

De berekening van de relatieve atoommassa van neon ziet er dan zo uit: $\frac{\left(19{,}99244\cdot90{,}48\right)+\left(20{,}93384\cdot0{,}27\right)+\left(21{,}991\cdot9{,}25\right)}{100}=20{,}18u$ Hierbij zijn 19,99244, 20,93384 en 21,991 de precieze atoommassa's van de isotopen, en 90,48%, 0,27% en 9,25% hun natuurlijke voorkomen.

Zo zie je hoe het massagetal specifiek is voor één isotoop en de relatieve atoommassa een gemiddelde is van alle isotopen van een element.