Hoe verandert de allelensamenstelling van populaties door natuurlijke selectie?

Natuurlijke selectie is een belangrijk mechanisme dat ervoor zorgt dat de allelensamenstelling, oftewel de frequentie van bepaalde allelen, in een populatie verandert. Dit proces werkt als volgt:

1. Variatie binnen de populatie: Binnen elke populatie zijn er individuen met verschillende eigenschappen. Deze eigenschappen worden bepaald door hun genen en de specifieke allelen die ze dragen.
2. Omgevingsdruk: De omgeving stelt eisen aan de organismen. Dit kan bijvoorbeeld gaan om de aanwezigheid van roofdieren, de beschikbaarheid van voedsel, of veranderingen in het klimaat.
3. Overleving en voortplanting: Individuen met eigenschappen die hen beter aanpassen aan de huidige omgevingsomstandigheden, hebben een grotere kans om te overleven en zich succesvol voort te planten. Ze zijn 'fitter'.
4. Doorgeven van gunstige allelen: Deze fittere individuen geven hun 'gunstige' allelen door aan hun nakomelingen. Individuen met minder gunstige eigenschappen hebben een kleinere overlevings- en voortplantingskans.
5. Verschuiving in allelfrequenties: Over generaties heen zal de frequentie van de gunstige allelen in de populatie toenemen, terwijl de frequentie van de minder gunstige allelen afneemt. Dit leidt tot een verandering in de allelensamenstelling van de populatie.

Voorbeeld: Stel je voor dat er een populatie vlinders is met zowel lichte als donkere vleugels. Als de bomen in hun leefgebied donkerder worden (bijvoorbeeld door roet), vallen de donkere vlinders minder op voor roofdieren dan de lichte vlinders. De donkere vlinders hebben hierdoor een grotere overlevingskans en kunnen zich vaker voortplanten. Ze geven de allelen voor donkere vleugels door aan hun nakomelingen. Na verloop van tijd zal het aandeel donkere vlinders in de populatie toenemen en het aandeel lichte vlinders afnemen, waardoor de allelensamenstelling van de vlinderpopulatie verandert.