AARDE Klimaat en landschap

Woorden in deze lijst (54)

Origineel

atmosferische circulatie: algemeen systeem van luchtstromen op aarde en de daarbij behorende lage- en hogedrukgebieden
corioliseffect: het effect dat luchtstromen een zijdelingse afwijking krijgen door de draaiing van de aarde; op het noordelijk halfrond is deze afwijking naar rechts, op het zuidelijk halfrond naar links (ook: wet van Buys Ballot)
grote windsysteem: algemeen systeem van luchtstromen op aarde en de daarbij behorende lage- en hogedrukgebieden (ook: atmosferische circulatie)
hogedrukgebied: een gebied met een hoge luchtdruk dat ontstaat doordat lucht daalt
intertropische convergentiezone (ITCZ): stabiel lagedrukgebied rond de evenaar waar het warm is en door opstijgende lucht veel buien voorkomen
lagedrukgebied: een gebied met een lage luchtdruk dat ontstaat doordat lucht opstijgt
passaat: wind die van de subtropische hogedrukgebieden (30° N.B. en Z.B.) richting de evenaar waait; op het noordelijk halfrond komt deze uit het noordoosten, op het zuidelijk halfrond uit het zuidoosten
wet van Buys Ballot: het effect dat luchtstromen een zijdelingse afwijking krijgen door de draaiing van de aarde; op het noordelijk halfrond is deze afwijking naar rechts, op het zuidelijk halfrond naar links (ook: corioliseffect)
zone van equatoriale lage luchtdruk: zie intertropische convergentiezone (ITCZ)
moesson: wind die van de subtropische hogedrukgebieden richting de evenaar waait, die vervolgens kruist en van richting verandert; op het noordelijk halfrond komt de moesson uit het zuidwesten, op het zuidelijk halfrond uit het noordwesten
klimaatclassificatie van Köppen: classificatie van klimaten aan de hand van natuurlijke plantengroei in een gebied
klimaatfactoren: oorzaken voor klimaatverschillen: breedteligging, gebergten, type oppervlak
klimaatgebied: groot gebied met sterke overeenkomsten in klimaat
koude zeestroom: zeestroom die afkomstig is uit een kouder gebied
oceanische circulatie: containerbegrip voor alle oceaan- en zeestromen
warme zeestroom: zeestroom die afkomstig is uit een warmer gebied
aride zone: landschapszone gekenmerkt door een lage hoeveelheid neerslag, waardoor woestijn en steppe overheersen
landschapszone: groot gebied met sterke overeenkomsten in landschap
tropische zone: landschapszone rond de evenaar, gekenmerkt door tropisch regenwoud, savanne en tropische landbouw
boreale zone: landschapszone gekenmerkt door grote verschillen in temperatuur tussen zomer en winter, waarbij de winters koud zijn; er groeit hier hoofdzakelijk naaldwoud
gematigde zone: landschapszone gekenmerkt door milde winters, koele zomers en voldoende vocht, waardoor er loofbossen groeien; momenteel is deze zone dichtbevolkt en in hoge mate in gebruik voor de landbouw
polaire zone: landschapszone rond de polen met ijskappen, gletsjers en toendra.
subtropische zone: landschapszone op de overgang van aride en gematigde zones, vaak gekenmerkt door droogtetolerante vegetatie
dynamisch systeem: een systeem dat voortdurend in verandering is, zoals een landschap; een landschap bestaat immers uit geofactoren die elkaar beïnvloeden (systeem), waardoor het landschap steeds opnieuw verandert (dynamisch)
geofactoren: factoren waaruit landschappen zijn opgebouwd en die van invloed zijn op het ontstaan en veranderen van die landschappen; hiertoe behoren: ondergrond (gesteente en reliëf), klimaat, de mens, bodem, water, lucht, plantenwereld en dierenwereld
versterkt broeikaseffect: extra opwarming van de aarde door de uitstoot van broeikasgassen door de mens
drainage: met behulp van buizen versneld afvoeren van water
duurzaam landgebruik: landgebruik gericht op behoud van de kwaliteit van de bodem
irrigatie: het opbrengen van water om natuurlijke vochttekorten te verminderen
landdegradatie: afname van de kwaliteit van de bodem of ondergrond door processen als versnelde bodemerosie en verzilting
ontbossing: verwijdering van bos voor onbepaalde tijd voor andere doeleinden, meestal landbouw, wordt gebruikt
overbeweiding: het laten grazen van te veel vee, waardoor de vegetatie zich onvoldoende kan herstellen
versnelde bodemerosie: wegspoelen of wegwaaien van bodemdeeltjes doordat de mens de vegetatie verstoord heeft
verwoestijning: proces van landdegradatie in relatief droge gebieden, waardoor opnieuw ontkiemen van planten ernstig bemoeilijkt wordt
verzilting: ophoping van zout in onder andere slecht gedraineerde irrigatiegebieden
intensiteit van de neerslag: heftigheid van de neerslag; een onweersbui heeft een hogere intensiteit dan een druilerige dag
irrigatielandbouw: landbouw waarbij water wordt opgebracht om natuurlijke vochttekorten te verminderen
mediterrane landbouw: landbouw die is aangepast aan de zomerse droogte van het Middellandse Zeeklimaat
mediterrane vegetatie: vegetatie die is aangepast aan de zomerse droogte van het Middellandse Zeeklimaat
Middellandse Zeeklimaat: klimaat met een milde winter en een hete, droge zomer
variabiliteit in neerslag: jaarlijkse verschillen in neerslag; het ene jaar valt er meer neerslag dan het andere
waterbalans: het verschil tussen de beschikbare en de benodigde hoeveelheid water
aardverschuiving: gebeurtenis waarbij een deel van een helling naar beneden glijdt
caldera: grote krater die door een vulkanische explosie is ontstaan
convergente plaatgrens: grens tussen tektonische platen, waarbij de platen naar elkaar toe bewegen
explosieve eruptie: heftige vulkaanuitbarsting
stratovulkaan: kegelvormige vulkaan opgebouwd uit laagjes lava en as
afspoeling: bodemerosie van de bovenste laag van een bodem
biologische landbouw: vorm van landbouw waarbij zo veel mogelijk met natuurlijke middelen wordt gewerkt
druppelirrigatie: systeem waarbij minimale hoeveelheden irrigatiewater met slangen of buizen naar de gewassen worden gebracht
erosie: het meenemen van los materiaal door wind, water en ijs
geulerosie: bodemerosie die zo ver gevorderd is dat er geulen worden gevormd
sedimentatie: het neerleggen van sediment door water, wind en ijs
verwering: het geleidelijk uiteenvallen van gesteente onder invloed van allerlei externe factoren, zoals het uitzetten en krimpen van gesteente door temperatuurverschillen, plantenwortels, gravende dieren en allerlei chemische processen