Nectar - 4 vmbo-k - Hoofdstuk 10 - Voortplanting - Deel 1

Woorden in deze lijst (82)

Origineel

abortus: het embryo uit de baarmoeder weg laten halen
baarmoeder: orgaan in de buikholte van een vrouw, waarin zich een baby kan ontwikkelen
baarmoederslijmvlies: slijmvlies aan de binnenkant van de baarmoeder, waarvan elke maand het verdikte deel wordt afgestoten (zie menstruatie)
bestuiving: overbrengen van stuifmeelkorrels van de meeldraden naar de stampers
bevruchting: samensmelten van de kern van een zaadcel met de kern van een eicel, bij de mens in de eileider en bij de plant in een zaadbeginsel
bijballen: deel van de balzak waarin zaadcellen tijdelijk worden opgeslagen
biseksueel: seksuele aantrekking tot personen van beide geslachten
bloemen: voortplantingsorganen van een plant
bollen: korte ondergrondse stengel waarin de plant zijn reservevoedsel opslaat
condoom: voorbehoedmiddel dat om de penis geschoven wordt of in de vagina (vrouwencondoom); houdt zaadcellen tegen en voorkomt soa’s
echo: onderzoek van een ongeboren kind, waarbij het kindje door middel van terugkaatsende geluidsgolven zichtbaar wordt gemaakt
eeneiige tweeling: ontstaat uit één bevruchte eicel; de baby’s zijn altijd van hetzelfde geslacht
eenjarige planten: planten waarvan de hele levenscyclus in één jaar plaatsvindt
eicellen: vrouwelijke voortplantingscellen van mensen, dieren en planten
eierstokken: organen waarin eicellen rijpen; hier wordt ook vrouwelijk geslachtshormoon gevormd
eileider: buisje waar de eicel na de eisprong in terechtkomt en waar ook de bevruchting plaatsvindt
eisprong: het vrijkomen van een eicel uit de follikel in de eierstok, de eicel komt dan in de eileider terecht (zie ovulatie)
embryo: zo heet het ongeboren kind tot 12 weken
erectie: penis is stijf doordat de zwellichamen zich met bloed vullen
foetus: zo heet het ongeboren kind vanaf 12 weken; alle organen zijn dan gevormd
follikels: blaasje om een onrijpe eicel in de eierstok
geestelijke ontwikkeling: groei en verandering van de geest in denken en doen, tijdens de verschillende levensfasen
geslachtscellen: zie voortplantingscellen
geslachtelijke voortplanting: voortplanting, waarbij de kernen van twee voortplantingscellen samensmelten. De bevruchte eicel groeit uit tot een nieuw organisme
geslachtshormonen: hormonen uit de zaadballen (testosteron) en de eierstokken (oestrogenen); regelen de secundaire geslachtskenmerken
geslachtskenmerken: kenmerken die het verschil tussen jongens en meisjes laten zien
geslachtsorganen: organen bij mannen en vrouwen die voor de voortplanting dienen
groei: groter worden, omdat je lichaam meer cellen maakt
groeihormoon: hormoon uit de hypofyse, dat de lengtegroei regelt
helmdraad: onderste deel van de meeldraad
helmknop: bovenste deel van een meeldraad; hierin worden de stuifmeelkorrels gemaakt
heteroseksueel: seksuele aantrekking tot iemand van het andere geslacht
homoseksueel: seksuele aantrekking tot iemand van hetzelfde geslacht
hormoonklieren: organen die hormonen (regelstoffen) maken en afgeven aan het bloed
houtachtige planten: bomen en struiken; ze zijn meerjarig
hypofyse: hormoonklier onder aan de hersenen; één van de hormonen regelt de werking van de eierstokken en zaadballen
incest: seks hebben met een kind dat een familielid is
indaling: de baby komt dan met het hoofdje naar beneden in het bekken van de vrouw te liggen
innesteling: het vasthechten in het baarmoederslijmvlies van het bolletje cellen dat na de bevruchting is ontstaan
insectenbloemen: bloemen die door insecten worden bestoven; zijn opvallend door hun kleur en geur
keizersnee: operatie waarbij een baby uit de baarmoeder wordt gehaald als een normale bevalling niet mogelijk is
kelkbladeren: bladeren die de bloem beschermen als deze nog in de knop zit
kiem: het jonge plantje dat in het zaad zit
klisters: grote knop in een bol, waaruit een nieuwe plant groeit
knollen: groeien aan ondergrondse uitlopers van de stengel, bijvoorbeeld de aardappel
kroonbladeren: bloembladeren; vaak gekleurd, om insecten te lokken
kruisen: stuifmeel van de ene plant op de stempel van een andere plant brengen
levenscyclus: cyclus van de verschillende fasen in het leven van een organisme
levensfasen: de acht perioden van een mensenleven: baby, peuter, kleuter, (schoolgaand) kind, puber, jongvolwassene (adolescent), volwassene en oudere
lichamelijke ontwikkeling: verandering van het lichaam in uiterlijk en wat je kunt tijdens de levensfasen
meeldraden: hierin ontstaan de mannelijke voortplantingscellen, bestaan uit helmknop en helmdraad
menstruatie: maandelijkse bloeding, waarbij het verdikte baarmoederslijmvlies via de vagina het lichaam verlaat
menstruatiecyclus: cyclus van vier weken bij vrouwen: eicel rijpt, baarmoederslijmvlies wordt dikker, ovulatie en menstruatie
miskraam: er gaat iets mis tijdens de zwangerschap waardoor het embryo sterft en wordt afgestoten
moederkoek: zie placenta
nageboorte: uitdrijving van de placenta, vruchtvliezen en de resten van de navelstreng door weeën
navelstreng: verbinding van het embryo / de foetus met de placenta; bevat twee navelstrengslagaders en één navelstrengader
navelstrengader: ader in de navelstreng waardoor stoffen van de moeder naar het kind gaan
navelstrengslagader: twee slagaders in de navelstreng waardoor afvalstoffen van het kind naar de moeder gaan
nectar: zoete stof die in de nectarkliertjes van een bloem gemaakt wordt; lokt insecten
oestrogeen: vrouwelijk geslachtshormoon; regelt het ontstaan van secundaire geslachtskenmerken en speelt een rol bij de menstruatiecyclus
ongeslachtelijke voortplanting: voortplanting zonder bevruchting; uit een deel van de ouderplant groeien nieuwe plantjes
ontkiemen: het groeien van een nieuw plantje uit een zaadje
ontsluiting: eerste fase van de bevalling; opengaan van de baarmoedermond door weeën
ontwikkeling: verandering, bijvoorbeeld het ontstaan van alle organen bij het embryo, of de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling in de puberteit
overblijvende planten: ontkiemen in het voorjaar, bloeien in de zomer, vormen zaden in de herfst en in de winter sterven alleen de bovengrondse plantendelen af; ze lopen elk voorjaar weer uit
ovulatie: eisprong; het vrijkomen van een eicel uit de follikel in de eierstok. De eicel komt dan in de eileider terecht
pedofilie: een volwassene heeft seksuele gevoelens voor kinderen
persweeën: krachtige weeën waarbij de spieren in de baarmoederwand de baby door de vagina naar buiten duwen
pessarium: kunststofhoesje dat op de baarmoedermond geplaatst wordt
pil: voorbehoedmiddel dat hormonen bevat; voorkomt een ovulatie
placenta: orgaan waarmee embryo/foetus en moeder met elkaar verbonden zijn; via de placenta krijgt het embryo alle stoffen die het nodig heeft en raakt het de afvalstoffen kwijt
prenataal onderzoek: onderzoek aan een ongeboren kind
primaire geslachtskenmerken: kenmerken die vanaf de geboorte aanwezig zijn: bij de jongens de balzak en de penis, bij de meisjes de schaamlippen
prostaat: een voortplantingsklier die zaadvocht maakt; dat is een onderdeel van sperma
rokken: bladeren van een bol waarin reservevoedsel zit opgeslagen
secundaire geslachtskenmerken: verschillen tussen jongens en meisjes die ontstaan tijdens de puberteit, bijvoorbeeld borsten, baardgroei en schaamhaar
seksueel grensoverschrijdend gedrag: seksueel getinte opmerkingen, gebaren of seksuele handelingen die een ander niet wil
selecteren: de kweker neemt de meest geschikte planten
soa: seksueel overdraagbare aandoening; besmettelijke ziekten die worden doorgegeven tijdens seksueel contact
sperma: het mengsel van zaadcellen, vocht uit de zaadblaasjes en vocht uit de prostaat
spiraaltje: voorbehoedmiddel dat in de baarmoeder wordt aangebracht; voorkomt innesteling