Nectar - 1 vmbo-t/havo - Hoofdstuk 2 - Bewegen

Woorden in deze lijst (71)

Origineel

afvalstoffen: stoffen die ontstaan in een werkende spier
armbuigspier: biceps; spier waardoor je arm buigt
armstrekkspier: triceps; spier waardoor je arm strekt
beencellen: cellen die het beenweefsel vormen; ze groeien in ringen
beenderstelsel: skelet; alle botten in je lichaam, die samen je lichaam stevigheid geven
beenmerg: zit in het midden van lange botten; bevat vet
been: bestaat uit beencellen die een stevige stof maken met veel kalk en weinig lijmstof
bekken: deel van het skelet dat onder andere bestaat uit de twee heupbeenderen en het heiligbeen
beschermende middelen: voorkomen blessures, bijvoorbeeld een helm of kniebeschermers
blessure: beschadiging aan een bot, spier of gewricht
borstkas: borstbeen, ribben en borstwervels; beschermt het hart en de longen
bot: zie been
botbreuk: blessure aan een bot; een breuk in een bot
buigspieren: spieren waarmee je een lichaamsdeel buigt
cooling-down: oefeningen na afloop van een sporttraining of sportwedstrijd, waardoor afvalstoffen uit spieren worden afgevoerd
dubbele S-vorm: speciale vorm van de wervelkolom, die de wervelkolom veerkrachtig maakt
gewricht: meest beweeglijke verbinding tussen botten
gewrichtsbanden: banden die een gewricht extra verstevigen; zo blijven de botten in het gewricht bij elkaar
gewrichtskapsel: taai vlies dat om een gewricht ligt; het beschermt de botten en houdt ze bij elkaar; het maakt gewrichtssmeer
gewrichtsknobbel: deel van een gewricht dat in de gewrichtskom past
gewrichtskom: deel van een gewricht waar de gewrichtsknobbel in past
gewrichtssmeer: laagje smeer dat het gewricht soepel laat bewegen; wordt gemaakt door het gewrichtskapsel
groeischijf: kraakbeencellen in de uiteinden van botten; hierdoor kan het bot groeien
hart: grote holle spier die het bloed door je bloedvaten pompt
intapen: omwikkelen van gewrichten met linnen plakband waardoor je gewrichtsblessures voorkomt
kalk: harde stof in botten; maakt botten stevig
kogelgewricht: meest beweeglijke gewricht, met een ronde knobbel; kan alle kanten op bewegen, bijvoorbeeld het schoudergewricht
kraakbeen: bestaat bijna helemaal uit lijmstof en is daardoor erg buigzaam; kan botten met elkaar verbinden, zoals ribben en borstbeen. Een laagje kraakbeen op de gewrichtsknobbel en gewrichtskom voorkomt slijtage
kraakbeencellen: cellen in het kraakbeen; liggen in groepjes
kraakbeenschijven: schijven van kraakbeen tussen de wervels in de wervelkolom; maken de wervelkolom veerkrachtig
kringspieren: ringvormige spieren die, als ze samentrekken, een opening vernauwen
ledematen: armen en benen
lengtespieren: spieren die bijvoorbeeld een stukje darm korter maken als ze samentrekken
lichaamshouding: manier waarop je zit, staat en beweegt; bij een goede lichaamshouding houd je je rug recht
lijmstof: stof die zorgt voor de buigzaamheid van botten
meniscus: stukje kraakbeen in het kniegewricht; door de meniscussen passen de uiteinden van het dijbeen en het scheenbeen beter op elkaar
naadverbinding: onbeweeglijke beenverbinding; botten zitten met naden aan elkaar vast, zoals de botten van je schedel
ontwrichting: blessure aan een gewricht; de gewrichtsknobbel is uit de kom geschoten
onwillekeurige spieren: spieren die ‘vanzelf’ werken, zoals je hartspier en de spieren in je darmen; ze staan niet onder invloed van je wil
overbelasting: te zwaar gebruiken van spieren en gewrichten; hierdoor kunnen blessures ontstaan
pezen: taaie banden waarmee de spieren aan de botten vastzitten
rolgewricht: gewricht waarin twee botten om elkaar heen rollen; het spaakbeen rolt om de ellepijp
scharniergewricht: gewricht dat maar in één richting heen en weer kan bewegen, bijvoorbeeld het kniegewricht
schedel: de botten in je hoofd
skelet: alle botten samen; de functies zijn: stevigheid en vorm geven, kwetsbare organen beschermen en beweging mogelijk maken
spierbundel: groepje spiervezels
spierkneuzing: blessure aan een spier; door een botsing zijn er spiervezels en bloedvaatjes in een spier stukgegaan
spierkramp: blessure aan een spier; spier trekt plotseling krachtig samen
spierpijn: pijn doordat er veel afvalstoffen in een spier zijn achtergebleven
spierscheuring: blessure aan een spier; er zit een scheurtje in de vliezen binnenin een spier
spiervezel: bestaat uit spiercellen; hieruit is een spier opgebouwd; als spiervezels samentrekken, trekt de spier samen
strekkspieren: spieren waarmee je een lichaamsdeel strekt
verbening: veranderen van kraakbeen in been
vergroeid: onbeweeglijke beenverbinding; de botten zitten als één geheel aan elkaar, zoals het heiligbeen
verstuiking: blessure aan een gewricht; de gewrichtsbanden en/of het gewrichtskapsel zijn te veel uitgerekt of ingescheurd
verzwikking: zie verstuiking
voetbalknie: gescheurde meniscus; ontstaat meestal door het maken van een draaibeweging terwijl de voet vast staat
warming-up: oefeningen waarbij de spieren worden voorbereid op een sportprestatie; de spieren raken goed doorbloed
wervel: bot dat onderdeel is van de wervelkolom
wervelgat: het gat in een wervel; hierin zit het ruggenmerg
wervelkolom: geheel van wervels en kraakbeenschijven; het heeft een dubbele S-vorm
wervellichaam: het stevige deel van een wervel
willekeurige spieren: spieren die onder invloed van je wil staan, zoals je skeletspieren
zetten: bij een botbreuk duwt een arts de botstukken precies tegen elkaar, daarna komt er gips om de botten
zweepslag: plotselinge spierscheuring, bijvoorbeeld in de kuitspier
bouwplan: dieren met hetzelfde bouwplan hebben dezelfde botten, maar de vorm van de botten is verschillend
grote borstspier: spier die zorgt voor de neerslag van de vleugel
kam: uitsteeksel op het borstbeen bij vogels; hierop zitten de vliegspieren vast
kleine borstspier: spier die zorgt voor de opslag van de vleugel
leefwijze: manier waarop een dier leeft, bijvoorbeeld in het water of onder de grond; of het dier zwemt, vliegt, kruipt of loopt
stroomlijn: torpedomodel van het lichaam, waardoor een vis makkelijk door het water zwemt; ook pinguïns en walvissen hebben een gestroomlijnd lichaam