5.4 Endogene processen
Woorden in deze lijst (28)
Origineel
- actualiteitsprincipe
- het idee dat natuurlijke processen zoals ze tegenwoordig verlopen dat in het verleden op dezelfde wijze hebben gedaan
- asthenosfeer
- het gedeelte van de mantel dat gedeeltelijk vloeibaar is en waar de lithosfeer overheen beweegt
- basalt
- stollingsgesteente dat ontstaat bij vulkaanuitbarstingen en veel in oceanische korst voorkomt
- caldera
- een grote cirkelvormige krater ontstaan nadat het bovenste deel van de vulkaan is weggeblazen en een zeer krachtige eruptie of is ingestort na het snel leeglopen van de magmakamer
- convectiestromen
- stroming van vloeibaar gesteente in de aardmantel ontstaan door de afgifte van warmte vanuit de aardkern
- convergerende plaatgrenzen
- de plaatgrenzen waarbij aardplaten naar elkaar bewegen
- diepzeetrog
- de diepste plaatsen in de zeebodem die ontstaan waar oceanische korst onder andere korst wordt geduwd
- divergerende plaatgrenzen
- de plaatgrenzen waarbij aardplaten uit elkaar bewegen
- effusieve eruptie
- een vulkaanuitbarsting met een rustig verloop
- explosieve eruptie
- een explosief verlopende uitbarsting van een vulkaan
- geologische tijdschaal
- de indeling van de geschiedenis van de aarde in tijdvakken
- graniet
- een stollingsgesteente dat ondergronds stolt
- hotspot
- plek op aarde waar in de aardmantel pluimen van zeer heet magma omhoogkomen
- intensiteit
- de sterkte van een aardbeving gemeten aan de hand van de hoeveelheid schade
- lithosfeer
- de aardkorst en bovenste deel van de aardmantel die samen als aardplaten bewegen
- magnitude
- de sterkte van een aardbeving gemeten aan de hand van de hoeveelheid vrijgekomen energie
- midoceanische rug
- een wereldwijd aaneengesloten 'onderwatergebergte' op de oceaanbodem ontstaan doordat oceanische korst uit elkaar drijft
- platentektoniek
- het bewegen van de aardplaten
- pyroklastica
- al het materiaal dat bij een vulkaanuitbarsting in de lucht wordt geslingerd, zoals lava, as en stenen
- ridge push
- kracht die optreedt bij de midoceanische rug waar oceanische lithosfeer door zijn gewicht de rest van de aardplaat zijdelings wegduwt
- schaal van mercalli
- schaal waarbij de intensiteit van een aardbeving wordt gemeten aan de hand van de hoeveelheid schade die is aangericht
- schaal van richter
- schaal waarbij de magnitude van een aardbeving wordt gemeten aan de hand van de hoeveelheid energie die vrijkomt
- schildvulkaan
- een vulkaan die ontstaat doordat de dun vloeibare basaltische lava 'rustig' vanuit de krater uitstroomt en een uitgestrekt gebied kan bedekken
- slab pull
- wegzakkende oceanische lithosfeer trekt door zijn gewicht de rest van de aardplaat met zich mee de mantel in
- stratovulkaan
- kegelvormige vulkaan die bestaat uit een gelaagde opbouw van afwisselend as- en lavalagen
- subductie
- het wegduiken van oceananbodem in de aardmantel
- transforme plaatgrenzen
- de plaatgrenzen waarbij aardplaten langs elkaar bewegen
- tsunami
- golven die ontstaan door aardbevingen op de bodem van de oceaan