H1&H2

Quinty

Woorden in deze lijst (35)

Origineel

opstand ( in de nederlanden): het verzet van de nederlanden gewesten tegen de spaanse koning tussen 1568 en 1648
watergeus: protestantse vluchteling die als een soort piraat tegen de spanjaarden streed
huurling: soldaat die puur voor geld vocht in een huurleger
Unie van Utrecht: het verbond uit 1579 waarin opstandige gewesten en steden afspraken nauwer samen te gaan werken in hun strijd tegen Filips 2
Republiek der zeven verenigde nederlanden: sinds 1588 de naam van de zeven nederlandse gewesten die zich van spanje hadden losgemaakt en geen koning hadden
gewestelijke staten: het bestuur van een gewest. hierin zaten hoge edelen en afgevaardigden van de steden en het platteland
staten-generaal: de vergadering van afgevaardigden van de zeven gewesten van de republiek, samen beslisten deze afgevaardigden over de buitenlandse politiek en de verdediging van het land
stadhouder (in de tijd van de republiek): aanvoerder van het leger en de vloot van de republiek in dienst van de gewestelijke staten
gewetensvrijheid: de situatie in de 16e, 17e en 18e eeuw waarin een land een officiële kerk heeft, maar mensen de vrijheid hebben om een ander geloof binnenhuis te hebben
godsdienstvrijheid: de situatie waarin alle geloven gelijk worden behandeld en iedereen zijn geloof buitenshuis mag uiten
vrede van Münster: vrede in 1648 die een einde maakte aan de opstand. spanje erkende de noordelijke nederlanden als zelfstandige staat en behield de zuidelijke nederlanden
anglicaanse kerk: officiële kerk van Engeland sinds 1534. de leer en organisatie lijken op die van de katholieke kerk, maar op sommige punten zijn hervormingen van de protestanten overgenomen
Oostzeevaart: handel tussen nederland en het oostzeegebied
commerciële landbouw: landbouw waarin boeren produceren voor de markt
moedernegotie: de handel in hout en graan uit het oostzeegebied die het begin was van alle andere nederlandse handelsactivteiten en successen
handelskapitalisme: een vorm in de economie waarin het meeste geld wordt verdiend in handel
stapelmarkt: plaat waar ingekochte producten worden opgeslagen om vandaaruit weer te worden verhandeld
wereldeconomie: een economie die zich over de hele wereld uitstrekt, doordat producten uit landen van de hele wereld worden verhandeld
voorcompagnie: handelsbedrijf dat voor het ontstaan van de VOC in 1602 schepen naar azië stuurde om specerijen te halen
verenigde oost-indische compagnie (VOC): handelsmaatschappij die in de republiek als enige met azië mocht handelen
handelsmonopolie: het recht om als enige handel te mogen drijven met een gebied
west-indische compagnie: handelsmaatschappij die in de republiek als enige met amerika en west-afrika mocht handelen
driehoekshandel: de handel tussen europa, amerika en afrika
plantageslavernij: gedwongen arbeid door slaven op tropische landbouwbedrijven waar 1 product werd verbouwd
gouden eeuw: de periode van een grote welvaart en bloei in kunst, techniek en wetenschap in de republiek (1600-1700)
migratie: verhuizing van het ene land naar het andere
synode: kerkvergadering
verdraagzaamheid: manier van omgaan met elkaar waarbij mensen accepteren dat andere mensen andere opvattingen en gebruiken hebben
bijbelkritiek: wetenschapppelijk onderzoek naar teksten in de bijbel
regent: bestuurder van een stad of gewest in de republiek, vaak afkomstig uit een rijke koopmansfamilie
raadpensionaris van holland: de hoogste ambtenaar van het gewest holland, adviseerde de staten-generaal over buitenlandse politiek
rampjaar: het jaar 1672, waarin de republiek werd aangevallen door Engeland, Frankrijk en twee Duitse staatjes
absolutisme: een vorm van bestuur waarbij de koning alle macht heeft
mercantilisme: een politiek waarbij de staat de eigen handel stimuleert door de export te moedigen en belasting te heffen op import
parlement: oorspronkelijk een vergadering van verschillende standen die de koning adviseerde, later uitgegroeid tot een echte volksvertegenwoordiging met wetgevende macht