Nectar - 1 vmbo-t/havo - Hoofdstuk 6 - Je groene omgeving

Woorden in deze lijst (48)

Origineel

abiotische factoren: invloeden uit de niet-levende natuur, bijvoorbeeld de temperatuur
afvaleters: bodemdieren die het afval van producenten en consumenten eten (in de voedselkringloop)
alleseters: dieren die zowel (delen van) planten als dieren eten
bacteriën: groep organismen; bacteriën zijn heel klein; bacteriën zetten afval en poep van bodemdieren om in mineralen en worden daarom reducenten (afbrekers) genoemd
biotische factoren: invloeden uit de levende natuur, bijvoorbeeld een roofdier
biotoop: leefgebied van een organisme; de abiotische en biotische invloeden zijn geschikt voor een organisme om daar te leven
bodemdieren: dieren die het afval uit de strooisellaag eten en het zo verkleinen
concurrenten: organismen die op één plek leven en allemaal hetzelfde voedsel eten of allemaal licht nodig hebben; bijvoorbeeld vogels in een boom die allemaal insecten eten of de planten in een bos
concurreren: organismen strijden om bijvoorbeeld voedsel of licht
consumenten: dieren en mensen; de gebruikers van glucose en andere voedingsstoffen (in de voedselkringloop)
determinatietabel: lijst met vragen over de kenmerken van organismen waarmee je de naam van een organisme kunt bepalen
determineren: de naam van een organisme opzoeken met een zoekkaart, determinatietabel of een app
dieren: groep organismen; dieren kunnen zich meestal goed voortbewegen
dierlijke mest: poep en plas van dieren zoals koeien, varkens en kippen
factoren: omstandigheden in een gebied die invloed hebben op de organismen in dat gebied
fotosynthese: uit koolstofdioxide en water ontstaat in de bladgroenkorrels glucose en zuurstof; hiervoor is ook zonlicht nodig
geslachtsnaam: naam van het geslacht waar het organisme bij hoort; het is het eerste deel van de wetenschappelijke naam van een organisme
glucose: glucose wordt tijdens de fotosynthese in bladgroenkorrels gemaakt
kenmerk: eigenschap van een organisme waaraan je het kunt herkennen; je gebruikt de kenmerken bij het determineren van organismen
koolstofdioxide: een plant heeft koolstofdioxide nodig voor het maken van glucose (fotosynthese)
kunstmest: kleine mestkorrels met mineralen, die in een fabriek worden gemaakt
mineralen: meststoffen die planten met hun wortels opnemen; planten hebben mineralen nodig om alle voedingsstoffen te maken die nodig zijn voor de groei
natuurlijk afval: afval afkomstig uit de natuur: afgevallen bladeren, takjes, poep, dode organismen
natuurlijk park: park waarin veel soorten planten en dieren leven doordat er veel biotopen zijn
piramide van aantallen: weergave van het aantal organismen in elke schakel van een voedselketen
piramide van gewicht: weergave van het gewicht van de organismen in elke schakel van een voedselketen
planteneters: dieren die alleen (delen van) planten eten
planten: groep organismen; planten zijn meestal groen
producenten: planten: de makers van glucose en andere voedingsstoffen (in de voedselkringloop)
reducenten: schimmels en bacteriën die het natuurlijk afval afbreken, zodat de mineralen weer beschikbaar komen voor de producenten in de voedselkringloop
schakel: iedere soort organisme in een voedselketen, ofwel elke stap in een voedselketen
schimmels: groep organismen; schimmels bestaan uit pluizige draden en hebben soms paddenstoelen; schimmels zetten afval en poep van bodemdieren om in mineralen en worden daarom reducenten (afbrekers) genoemd
soort: organismen met een min of meer gelijk uiterlijk die samen vruchtbare nakomelingen kunnen krijgen
soortaanduiding: tweede deel van de wetenschappelijke naam van een organisme; samen met de geslachtsnaam vormt het de soortnaam
strooisellaag: laagje afval van planten en dieren op de bodem
vleeseters: dieren die alleen (delen van) dieren eten
voedselketen: voedselrelatie; achter elkaar getekend of geschreven, met pijltjes tussen de organismen
voedselkringloop: planten maken voedingsstoffen → dieren en mensen gebruiken die voedingsstoffen → afvaleters eten afval van planten, dieren en mensen → schimmels en bacteriën zetten de resten van afvaleters om in mineralen → planten maken met behulp van de mineralen weer voedingsstoffen
voedselpiramide: weergave in een piramide van de organismen in elke schakel van de voedselketen; zie ook ‘piramide van aantallen’ en ‘piramide van gewicht’
voedselrelatie: als het ene organisme gegeten wordt door een ander organisme
voedselweb: een aantal met elkaar verbonden voedselketens
water: een plant heeft water nodig voor het maken van glucose (fotosynthese)
wetenschappelijke naam: Latijnse naam van een soort; bestaat uit de geslachtsnaam en de soortaanduiding
aanpassing: eigenschap waardoor een organisme in een bepaalde omgeving kan leven
klimaatdiagram: diagram waarin je het gemiddelde weer (temperatuur en neerslag) van een land of werelddeel kunt aflezen
oase: vruchtbare plek in de woestijn waar water te vinden is
woestijn: zeer droog gebied waar het bijna nooit regent; de temperatuur is overdag heel hoog en ’s nachts heel laag
woestijnbloei: na regenval ontkiemen de zaden van woestijnplanten binnen een dag en de planten bloeien al na enkele dagen; de zaden kunnen jaren van droogte in de bodem overleven