De Geo - vwo - Systeem aarde CE24/25 - Hoofdstuk 1

Woorden in deze lijst (41)

Origineel

aardbeving: Trilling van de aarde als gevolg van het plotseling verschuiven van stukken van de aardkorst of van de eronder liggende mantel.
asthenosfeer: Zachtere, vlietsachtige laag in de aardmantel.
actualiteitsbeginsel: Principe waarbij ervan uitgegaan wordt dat natuurprocessen in het verleden en het heden op dezelfde manier verlopen.
basalt: Stollingsgesteente dat ontstaat door snelle afkoeling van lava bij een vulkaanuitbarsting.
breukgebergte: Gebergte dat ontstaat in een gebied met een sterke breukwerking.
caldera: Zeer grote vulkaankrater die is ontstaan door het instorten van het dak van een lege vulkanische magmakamer.
convectiestroom: Stroming van vloeibaar en plastisch gesteente die in de mantel opwelt onder de lithosfeer afkoelt, zijdelings wegstroomt en uiteindelijk weer daalt.
convergente plaatgrens: Gebied waar twee tektonische platen bij elkaar komen en botsen.
diepzeetrog: Langgerekte, diepe kloof langs de rand van duikende oceanische platen.
divergente plaatgrens: Gebied waar twee tektonische platen van elkaar af bewegen.
effusieve eruptie: Rustige vulkaanuitbarsting van vloeibare lava.
explosieve eruptie: Zeer krachtige vulkaanuitbarsting van taaie lava, vulkanenbommen en as.
geologische tijdschaal: Indeling van de geschiedenis van de aarde in geologische tijdperken.
gesteente kringloop: Kringloop van de opbouw en de afbraak van gesteente op aarde
graniet: Stollingsgesteente met zichtbare kristallen dat ontstaat bij langzame afkoeling van magma.
horst: Hoger gelegen gebied tussen breuken bij een breukgebergte.
hotspot: Heet plek in de asthenosfeer en de lithosfeer boven een mantelpluim.
intensiteit: Mate van de gevolgen van de trillingen van een aardbeving.
kalksteen: Sedimentgesteente dat ontstaat door de opeenhoping van (kalkhoudende) stoffelijke overblijfselen in zeewater.
leisteen: Metamorfe gesteente dat is ontstaan uit kleisteen.
lithosfeer: Harde, vaste buitenlaag van de aarde (aardkorst en bovenste deel van de aardmantel).
magnitude: Maat voor de energie die bij een aardbeving vrijkomt.
marmer: Metamorfe gesteente dat is ontstaan uit kalksteen.
metamorf gesteente: Gesteente dat van samenstelling is veranderd nadat het langere tijd onder hoge druk en hoge temperatuur heeft gestaan.
mid-oceanische rug: Onderzeese gebergte dat is ontstaan door materiaalreliëf dat bij een divergente breukzone aan de oppervlakte komt en een bergje heeft gevormd.
platentektoniek: Proces waarin platen ontstaan, bewegen en verdwijnen.
plooiingsgebergte: Gebergte dat ontstaat door plooing van de aardkorst.
pyroclastica: Gloeiende wolken van as en stof die bij een heftige vulkaanuitbarsting ontstaan.
ridge push: Wegduwen van nieuwe lithosfeer van de mid-oceanische rug door de zwaartekracht.
schaal van Mercalli: Schaal van de kracht van een aardbeving meet.
schaal van Richter: Schaal van de kracht van een aardbeving weergeeft.
schildvulkaan: lage, brede vulkaan met flauwe hellingen, die bestaan uit lagen vloeibare lava.
sedimentgesteente: Afzettingsgesteente
slab pull: Het door de convectiestromen naar de diepte trekken van de oceanische lithosfeer bij subductie.
slenk: Langgerekt gedeelte van de aardkorst dat ingezakt is ten opzichte van de omliggende delen.
stollingsgesteente: Gesteente dat ontstaat door afkoeling van magma.
stratovulkaan: Vulkaan met steile hellingen, die is opgebouwd uit lagen van pyroclastisch materiaal.
subductie: Het wegduiken van een oceanische plaat onder een andere plaat.
transforme plaatgrens: Grenzen waar platen langs elkaar bewegen.
tsunami: Hevige golf bij de kust die ontstaat door een aardbeving in de oceanische lithosfeer.
zandsteen: Sedimentgesteente dat bestaat uit kleine deeltjes en samen gekitte zandkorrels.