nederlands stijlfiguren
4keer geoefend
Woorden in deze lijst (19)
Origineel
- Vergelijking
- de schrijver noemt én wat of wie hij vergelijkt én het beeld.
- Metafoor
- alleen het beeld wordt genoemd. Je moet het object er zelf bij denken. Bijv. Hé tomaat (denk erbij: die persoon die een heel rood hoofd heeft), loop eens door.
- Personificatie
- niet-menselijke dingen krijgen menselijke eigenschappen.
- Metonymie
- er is geen overéénkomst maar een ander verband tussen twee zaken. De schrijver noemt alleen het beeld.
- Bij verband kun je denken aan
- deel-geheel (hij heeft geen dak meer boven zijn hoofd)/
oorzaak-gevolg (ze heeft haar tong verloren)/ middel-doel / maker-voorwerp (er hangt een Rembrandt boven mijn open haard)/ voorwerp-inhoud (jullie lusten vast nog wel een glaasje)/ plaats-bewoners (Rotterdam wint) - Synesthesie
- de schrijver combineert de waarneming van twee zintuigen met elkaar. Bijv.:
- opsomming/
enumeratio - bestaat uit minstens twee onderdelen (Utrechters, stadsgenoten, Domstedelingen)
- climax
- een opsomming van woorden met een steeds sterkere betekenis (grinniken, lachen, schateren)
- anticlimax
- een opsomming van woorden met een steeds zwakkere betekenis hebben, bijv: schreeuwen, praten, fluisteren
- tegenstelling
- bijv. Droom/
werkelijkheid, nacht/ dag, licht/ donker, vroeger/ nu - hyperbool
- een opzettelijke sterke overdrijving, bijv. Ik sta al een eeuw op je te wachten
- understatement
- een opzettelijk sterke afzwakking van iets wat heel groot/
sterk / goed is, bijv. ‘Mooi karretje’ over het nieuwste model van een dure auto. - eufemisme
- iets opzettelijk afzwakken, omdat het te hard klinkt, bijv. Volgende week laten we onze poes inslapen.’
- tautologie
- de schrijver gebruikt twee keer een synoniem woord (van dezelfde woordsoort), bijv nooit ofte nimmer, pais en vree; altijd en eeuwig
- pleonasme
- de schrijer noemt een betekenis die al in een woord zit nog een keer, bijv. Het rode bloed; De witte (‘ongerepte’) sneeuw
- litotes
- je noemt een begrip door het tegenovergestelde te ontkennen: Hij doet dat niet gek.
- repetitio/
herhaling - het letterlijk herhalen van een woord of zinsdeel
- ironie
- milde, vriendelijke spot (natuurlijk hangt dit ook af hoe de ontvanger van de boodschap iets ervaart).
- sarcasme
- harde, bijtende spot