7.1 Rivieren: wateroverlast en beleid
Woorden in deze lijst (45)
Origineel
- adaptief deltamanagement
- de overheid kijkt ver vooruit zodat zij op tijd betaalbare maatregelen kan nemen om zo flexibel in te spelen op nieuwe kansen en nieuwe inzichten
- benedenloop
- laagste deel van een rivier, net voordat hij in de zee stroomt
- bovenloop
- het begin van een rivier, het bovenste deel dat meestal in de bergen stroomt
- debiet
- de totale hoeveelheid water die een rivier afvoert op een bepaalde plek per tijdseenheid (sec)
- deltadonds
- dit moet zorgen dat in de toekomst voldoende geld en middelen beschikbaar zijn voor de waterveiligheid en de zoetwatervoorziening van Nederland
- deltaprogramma
- dit programma van overheden en andere organisaties bevat aanbevelingen om Nederland te beschermen tegen hoog water en te zorgen voor voldoende zoetwater
- deltawet
- hierin staat dat er ieder jaar een Deltaprogramma moet worden gemaakt
- dijkverlegging
- het landinwaarts verplaatsen van de dijk
- dijkverzwaring
- het verstevigen en verhogen van de dijken
- duinen
- opgewaaid zand. In ons land natuurlijke bescherming tegen de zee
- dwarsprofiel
- bestaat uit winterdijken, uiterwaarden en zomerdijken
- estuarium
- trechtervormige monding van een rivier, ontstaan door de getijdenstromen van eb en vloed
- integraal waterbeleid
- het beleid waarin verschillende overheden en maatschappelijke organisaties samenwerken om ons land in de toekomst voor overstromingen te beschermen en te zorgen voor voldoende zoetwater
- kanaliseren
- het nemen van maatregelen gericht op het reguleren van het waterpeil voor de scheepvaart door middel van stuwen, sluizen en het afsnijden van bochten
- kribben
- dammen loodrecht op de rivieroever die moeten voorkomen dat de oever afkalf en die er tevens voor zorgen dat het meeste water in het midden van de rivier blijft stromen
- kribverlaging
- het verlagen van de kribben waardoor het water niet wordt opgestuwd en sneller wordt afgevoerd
- lengteprofiel
- de doorsnede van een rivier vanaf de bron tot de monding bestaande uit boven-, midden- en benedenloop
- middenloop
- middelste deel van een rivier, tussen boven- en benedenloop
- Nationaal Waterplan
- plannen van de overheid tot 2050 op het gebied van watervoorziening en de zoetwatervoorziening
- neerslagregiem
- de verdeling van de hoeveelheid neerslag over een bepaalde periode, bijvoorbeeld een jaar
- nevengeul
- gegraven geul parallel aan de rivier bedoeld om de afvoercapaciteit van de rivier te vergroten
- obstakels verwijderen
- het weghalen van bijvoorbeeld bomen vanuit de uiterwaard om de afvoercapaciteit van de rivier te vergroten
- ontbossing
- het weghakken van de bomen ten behoeve van landbouw en/of bebouwing
- pieafvoer
- de maximale afvoer tijdens een hoogwaterperiode
- regiem
- de schommelingen in de afvoer van een rivier gedurende een jaar
- Rijkswaterstaat
- het uitvoerende agentschap van het ministerie van Infrastructuur en Milieu dat zorgt voor onze wegen, vaarwegen en de bescherming tegen overstromingen
- ruimte voor de rivier
- het programma waarin Rijkswaterstaat samen met waterschappen, gemeentes en provincies onze rivieren op ruim dertig plaatsen meer ruimte geeft. Bijvoorbeeld door het verleggen van dijken, graven van nevengeulen en verdiepen van uiterwaarden
- rijnconferentie
- conferentie van de Rijnoeverstaten waarin afspraken gemaakt zijn over het beheer van de Rijn
- rivierbedverruiming
- dit gebeurt door het vergraven van de uiterwaarden, het verplaatsen van de dijken en het verdiepen van het zomerbed
- stroomgebied
- gebied dat afwatert op een bepaalde rivier
- stroomstelsel
- een rivier met al haar zijrivieren
- stuwen
- vaste of regelbare dammen in de rivier voor het reguleren van het waterpeil en de waterafvoer
- Tweede Deltacommissie
- werd in 2007 ingesteld om de zeespiegel, de rivieren en de ontwikkeling van klimaat en maatschappij te onderzoeken
- uiterwaardvergraving
- het vergraven/verdiepen van de uiterwaarden zodat de rivier meer water kan bergen
- uiterwaard
- gebied tussen rivier en de winterdijk dat overstroomt, wanneer de rivier buiten haar oevers treedt
- verhang
- het gemiddelde verval per kilometer
- verstening
- door toegenomen verstedelijking neemt de oppervlakte van straten en wegen toe, waardoor er minder regenwater in de grond wordt opgenomen en sneller wordt afgevoerd naar het oppervlaktewater bijvoorbeeld een rivier
- vertraagstijd
- de tijd die water nodig heeft om na een regenbui in de rivier te komen
- verval
- het hoogteverschil tussen twee punten langs een rivier
- waterkeringen
- houden het water uit zeeën, meren en rivieren tegen en voorkomen overstromingen
- waterschap
- een overheidsinstantie die de waterhuishouding regelt in een bepaald gebied. Zij zorgt voor veiligheid, voldoende water, schoon water en werkt samen met andere overheden zoals, gemeente, provincie en het Rijk
- waterscheiding
- de grens tussen twee stroomgebieden
- winterbed
- het gebied tussen de beide winterdijken dat bestaat uit zomerbed en uiterwaard
- zeedijk
- een dijk die het land beschermt tegen de zee
- zomerbed
- de bedding waar de rivier 's zomers doorheen stroomt
