LEEFOMGEVING Wateroverlast

Woorden in deze lijst (59)

Origineel

benedenloop: het laatste deel van de rivier, tot de monding
bovenloop: het bovenste gedeelte van de rivier, vanaf de bron
debiet: de hoeveelheid rivierwater die een bepaald punt passeert, uitgedrukt in kubieke meter per seconde
gletsjer: groot ijspakket in de bergen, dat ontstaat door opeenhoping van sneeuw
klimaatverandering: de verandering van het klimaat over een langere tijd
lengteprofiel: de doorsnede van een rivier vanaf de bron tot de monding, bestaande uit boven-, midden- en benedenloop
middenloop: het middelste gedeelte van de rivier dat zich tussen de bovenloop en benedenloop bevindt
neerslagregiem: de verdeling van de hoeveelheid neerslag over een bepaalde periode
piekafvoer: hoge afvoer van de rivier op een bepaald moment
regiem: de schommelingen in de hoeveelheid water die een rivier per jaar afvoert
stroomgebied: gebied waarbinnen al het regen- en smeltwater via een hoofdrivier naar zee stroomt
stroomstelsel: een rivier met al zijn zijrivieren
verhang: het verval per kilometer, uitgerekend door het hoogteverschil tussen twee plaatsen van de rivier te delen door de afstand in kilometers tussen die twee plaatsen
verval: het hoogteverschil tussen twee punten langs de rivier
waterafvoer: de hoeveelheid water die langs een bepaald punt stroomt, uitgedrukt in kubieke meters per seconde
waterscheiding: de grens tussen twee stroomgebieden
binnendijks gebied: gebied dat aan de kust door primaire waterkeringen wordt beschermd en langs de rivieren door winterdijken
buitendijks gebied: gebied dat zeewaarts of rivierwaarts ligt en niet door primaire waterkeringen of winterdijken wordt beschermd
dijkverzwaring: versteviging en verhoging van de dijken om het achterland beter te beschermen
dwarsprofiel: dwarsdoorsnede van de rivier. In Nederland bestaat deze bij een bedijkte rivier uit: winterdijk, uiterwaard, zomerdijk, rivier, zomerdijk, uiterwaard en winterdijk.
kanalisatie: het nemen van maatregelen gericht op het reguleren van het waterpeil in een rivier door middel van stuwen en sluizen
kribben: dammen loodrecht op de rivieroever die moeten voorkomen dat de oever afkalt en die er ook voor zorgen dat het water in het midden van de rivier het snelst blijft stromen
ontbossing: het verdwijnen van bos door menselijke activiteiten
stuwen: vaste of regelbare dammen in de rivier voor het handhaven van het waterpeil en het regelen van de wateraanvoer
uiterwaard: gebied tussen de rivier en de winterdijk dat overstroomt, wanneer de rivier buiten zijn oevers treedt
verstening: door toegenomen verstedelijking neemt het oppervlak van straten en wegen toe, waardoor regenwater sneller afspoelt
vertraingstijd: de hoeveelheid tijd die water nodig heeft om na een regenbui in de rivier te komen
winterbed: het gebied tussen de beide winterdijken dat bestaat uit zomerbed en uiterwaard
winterdijk: hoge dijk, wat verder van de rivier af gelegen
zomerbed: de bedding waar de rivier 's zomers doorheen stroomt
zomerdijk: lage dijk, dicht bij de rivier
dijkverlegging: het verleggen van dijken om de rivier meer ruimte te geven
kribverlaging: Het verlagen van kribben in de rivier, zodat bij hoogwater de stroomsnelheid van de rivier door hoge kribben niet vertraagd wordt en het water sneller wordt afgevoerd.
nevengeul: extra riviergeul, bedoeld om de afvoercapaciteit van de rivier te vergroten
noodoverloopgebied: een gebied dat in noodsituaties onder water kan worden gezet
obstakels verwijderen: het verwijderen van obstakels uit het rivierbed of de uiterwaarden om de rivier meer ruimte te geven
Rijnministersconferentie: conferentie van de Rijnoeverstaten waarin afspraken gemaakt zijn over het beheer van de Rijn
rivierbedverruiming: dit gebeurt door het vergraven van de uiterwaarden, het verplaatsen van de dijken en het verdiepen van het zomerbed
Ruimte voor de rivier: programma waarin Rijkswaterstaat samen met waterschappen, gemeenten en provincies onze rivieren op ruim dertig plaatsen meer ruimte geeft, bijvoorbeeld door het verleggen van dijken, graven van nevengeulen en verdiepen van uiterwaarden
uiterwaardvergraving: het verlagen van de uiterwaarden door ze af te graven
verbreding: het verbreden van de rivier door bijvoorbeeld de zijkanten af te graven
verdieping: het verdiepen van de vaargeul door deze bijvoorbeeld uit te baggeren
adaptief deltamanagement: de overheid kijkt ver vooruit zodat zij op tijd betaalbare maatregelen kan nemen om zo flexibel in te spelen op nieuwe kansen en nieuwe inzichten
afvoeren: wanneer vasthouden en bergen niet meer mogelijk is, moet het water gecontroleerd worden afgevoerd. Het wordt via kanalen en rivieren naar een ander gebied gebracht of zo veel mogelijk op zee geloosd.
bergen: het tijdelijk vasthouden van water, bijvoorbeeld door het aanleggen van een retentiegebied
drietrapsstrategie: waterbeheer in drie stappen: vasthouden (retentie), bergen en afvoeren
integraal waterbeleid: het beleid waarin verschillende overheden samenwerken met inbreng van maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven, met het doel de volgende generaties tegen overstromingen te beschermen en te zorgen voor voldoende zoetwater
overstromingsrisicobewustzijn: vergroten van het bewustzijn van het gevaar door overstromingen en aandacht voor het beperken van de gevolgen van een overstroming
retentie: tijdelijke opslag van water bij hoogwater om de rivierwaterstand stroomafwaarts te verlagen
Rijkswaterstaat: de uitvoerende organisatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat dat zorgt voor onze wegen, vaarwegen en de bescherming tegen overstromingen
Tweede Deltacommissie: commissie die was opgericht in 2007 en moest zorgen voor voldoende zoetwater en bescherming tegen de gevolgen van klimaatverandering, zoals het stijgende zeewater
vasthouden: tijdelijke opslag van water bij hoogwater om de rivierwaterstand stroomafwaarts te verlagen
waterschap: een overheidsinstantie die de waterhuishouding regelt in een bepaald gebied. Het zorgt voor veiligheid, voldoende water, schoon water en werkt samen met andere overheden zoals gemeente, provincie en het Rijk.
watertoets: waterhuishoudkundige voorschriften die gevolgd moeten worden bij alle projecten in de ruimtelijke ordening, zoals de aanleg van wegen, bouwen van huizen enzovoort
absolute zeespiegelstijging: absolute stijging van de zeespiegel in centimeters of meters
relatieve zeespiegelstijging: de stijging van de zeespiegel ten opzichte van het (soms dalende) land
waterkering: een bouwwerk dat is aangelegd om water tegen te houden, zoals een dijk of een stuw
zeespiegelstijging: een stijging van de zeespiegel, die we kunnen onderverdelen in een absolute en relatieve zeespiegelstijging
temperatuurstijging: de stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde over langere tijd