LEEFOMGEVING Wateroverlast
Woorden in deze lijst (59)
Origineel
- benedenloop
- het laatste deel van de rivier, tot de monding
- bovenloop
- het bovenste gedeelte van de rivier, vanaf de bron
- debiet
- de hoeveelheid rivierwater die een bepaald punt passeert, uitgedrukt in kubieke meter per seconde
- gletsjer
- groot ijspakket in de bergen, dat ontstaat door opeenhoping van sneeuw
- klimaatverandering
- de verandering van het klimaat over een langere tijd
- lengteprofiel
- de doorsnede van een rivier vanaf de bron tot de monding, bestaande uit boven-, midden- en benedenloop
- middenloop
- het middelste gedeelte van de rivier dat zich tussen de bovenloop en benedenloop bevindt
- neerslagregiem
- de verdeling van de hoeveelheid neerslag over een bepaalde periode
- piekafvoer
- hoge afvoer van de rivier op een bepaald moment
- regiem
- de schommelingen in de hoeveelheid water die een rivier per jaar afvoert
- stroomgebied
- gebied waarbinnen al het regen- en smeltwater via een hoofdrivier naar zee stroomt
- stroomstelsel
- een rivier met al zijn zijrivieren
- verhang
- het verval per kilometer, uitgerekend door het hoogteverschil tussen twee plaatsen van de rivier te delen door de afstand in kilometers tussen die twee plaatsen
- verval
- het hoogteverschil tussen twee punten langs de rivier
- waterafvoer
- de hoeveelheid water die langs een bepaald punt stroomt, uitgedrukt in kubieke meters per seconde
- waterscheiding
- de grens tussen twee stroomgebieden
- binnendijks gebied
- gebied dat aan de kust door primaire waterkeringen wordt beschermd en langs de rivieren door winterdijken
- buitendijks gebied
- gebied dat zeewaarts of rivierwaarts ligt en niet door primaire waterkeringen of winterdijken wordt beschermd
- dijkverzwaring
- versteviging en verhoging van de dijken om het achterland beter te beschermen
- dwarsprofiel
- dwarsdoorsnede van de rivier. In Nederland bestaat deze bij een bedijkte rivier uit: winterdijk, uiterwaard, zomerdijk, rivier, zomerdijk, uiterwaard en winterdijk.
- kanalisatie
- het nemen van maatregelen gericht op het reguleren van het waterpeil in een rivier door middel van stuwen en sluizen
- kribben
- dammen loodrecht op de rivieroever die moeten voorkomen dat de oever afkalt en die er ook voor zorgen dat het water in het midden van de rivier het snelst blijft stromen
- ontbossing
- het verdwijnen van bos door menselijke activiteiten
- stuwen
- vaste of regelbare dammen in de rivier voor het handhaven van het waterpeil en het regelen van de wateraanvoer
- uiterwaard
- gebied tussen de rivier en de winterdijk dat overstroomt, wanneer de rivier buiten zijn oevers treedt
- verstening
- door toegenomen verstedelijking neemt het oppervlak van straten en wegen toe, waardoor regenwater sneller afspoelt
- vertraingstijd
- de hoeveelheid tijd die water nodig heeft om na een regenbui in de rivier te komen
- winterbed
- het gebied tussen de beide winterdijken dat bestaat uit zomerbed en uiterwaard
- winterdijk
- hoge dijk, wat verder van de rivier af gelegen
- zomerbed
- de bedding waar de rivier 's zomers doorheen stroomt
- zomerdijk
- lage dijk, dicht bij de rivier
- dijkverlegging
- het verleggen van dijken om de rivier meer ruimte te geven
- kribverlaging
- Het verlagen van kribben in de rivier, zodat bij hoogwater de stroomsnelheid van de rivier door hoge kribben niet vertraagd wordt en het water sneller wordt afgevoerd.
- nevengeul
- extra riviergeul, bedoeld om de afvoercapaciteit van de rivier te vergroten
- noodoverloopgebied
- een gebied dat in noodsituaties onder water kan worden gezet
- obstakels verwijderen
- het verwijderen van obstakels uit het rivierbed of de uiterwaarden om de rivier meer ruimte te geven
- Rijnministersconferentie
- conferentie van de Rijnoeverstaten waarin afspraken gemaakt zijn over het beheer van de Rijn
- rivierbedverruiming
- dit gebeurt door het vergraven van de uiterwaarden, het verplaatsen van de dijken en het verdiepen van het zomerbed
- Ruimte voor de rivier
- programma waarin Rijkswaterstaat samen met waterschappen, gemeenten en provincies onze rivieren op ruim dertig plaatsen meer ruimte geeft, bijvoorbeeld door het verleggen van dijken, graven van nevengeulen en verdiepen van uiterwaarden
- uiterwaardvergraving
- het verlagen van de uiterwaarden door ze af te graven
- verbreding
- het verbreden van de rivier door bijvoorbeeld de zijkanten af te graven
- verdieping
- het verdiepen van de vaargeul door deze bijvoorbeeld uit te baggeren
- adaptief deltamanagement
- de overheid kijkt ver vooruit zodat zij op tijd betaalbare maatregelen kan nemen om zo flexibel in te spelen op nieuwe kansen en nieuwe inzichten
- afvoeren
- wanneer vasthouden en bergen niet meer mogelijk is, moet het water gecontroleerd worden afgevoerd. Het wordt via kanalen en rivieren naar een ander gebied gebracht of zo veel mogelijk op zee geloosd.
- bergen
- het tijdelijk vasthouden van water, bijvoorbeeld door het aanleggen van een retentiegebied
- drietrapsstrategie
- waterbeheer in drie stappen: vasthouden (retentie), bergen en afvoeren
- integraal waterbeleid
- het beleid waarin verschillende overheden samenwerken met inbreng van maatschappelijke organisaties en het bedrijfsleven, met het doel de volgende generaties tegen overstromingen te beschermen en te zorgen voor voldoende zoetwater
- overstromingsrisicobewustzijn
- vergroten van het bewustzijn van het gevaar door overstromingen en aandacht voor het beperken van de gevolgen van een overstroming
- retentie
- tijdelijke opslag van water bij hoogwater om de rivierwaterstand stroomafwaarts te verlagen
- Rijkswaterstaat
- de uitvoerende organisatie van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat dat zorgt voor onze wegen, vaarwegen en de bescherming tegen overstromingen
- Tweede Deltacommissie
- commissie die was opgericht in 2007 en moest zorgen voor voldoende zoetwater en bescherming tegen de gevolgen van klimaatverandering, zoals het stijgende zeewater
- vasthouden
- tijdelijke opslag van water bij hoogwater om de rivierwaterstand stroomafwaarts te verlagen
- waterschap
- een overheidsinstantie die de waterhuishouding regelt in een bepaald gebied. Het zorgt voor veiligheid, voldoende water, schoon water en werkt samen met andere overheden zoals gemeente, provincie en het Rijk.
- watertoets
- waterhuishoudkundige voorschriften die gevolgd moeten worden bij alle projecten in de ruimtelijke ordening, zoals de aanleg van wegen, bouwen van huizen enzovoort
- absolute zeespiegelstijging
- absolute stijging van de zeespiegel in centimeters of meters
- relatieve zeespiegelstijging
- de stijging van de zeespiegel ten opzichte van het (soms dalende) land
- waterkering
- een bouwwerk dat is aangelegd om water tegen te houden, zoals een dijk of een stuw
- zeespiegelstijging
- een stijging van de zeespiegel, die we kunnen onderverdelen in een absolute en relatieve zeespiegelstijging
- temperatuurstijging
- de stijging van de gemiddelde temperatuur op aarde over langere tijd
