4.1 Patronen: welvaart en welzijn

Woorden in deze lijst (19)

Origineel

analfabetisme: het niet kunnen lezen en schrijven. Betreft meestal de leeftijdsgroep van vijftien jaar en ouder
beroepsbevolking (samenstelling van): dat deel van de bevolking dat tegen betaling een beroep uitoefent plus de werklozen. De beroepsbevolking wordt ingedeeld in de primaire, secundaire en tertiaire sector.
BRICS-landen: Brazilië, Rusland, India, China en South/Zuid-Afrika. Een groep grote landen die in de periode 2000-2015 een snelle economische groei doormaakt. In India en China houdt ook na 2015 de sterke groei van het bbp aan. Tegelijkertijd neemt de politieke rol van vooral China op het wereldtoneel toe.
BRICSMIT-landen: de BRICS-landen met daarbij Mexico, Indonesië en Turkije
bruto binnenlands product per capita (bbp/capita): de toegevoegde waarde van alle goederen en diensten die door binnen- en buitenlandse ondernemingen in een land in één jaar worden geproduceerd, gedeeld door het aantal inwoners.
bruto regionaal product per capita (brp/capita): de toegevoegde waarde van alle goederen en diensten die in de regio in één jaar worden geproduceerd, gedeeld door het aantal inwoners.
centrumlanden: een indeling van de wereld in centrum, semiperiferie en periferie naar ontwikkelingsgraad en verbondenheid door onderlinge handelsrelaties. Ook wel een onderdeel van het Wereldsysteem
inkomen: het gemiddelde jaarinkomen van de inwoners van een land of gebied. Doorgaans uitgedrukt in het bruto binnenlands product (per capita) of bruto regionaal product (per capita).
internationale arbeidsverdeling: de specialisatie van werkgelegenheid in de verschillende delen van de wereld. Door de globalisering verandert deze verdeling.
koopkracht: de hoeveelheid goederen of diensten die je in een land voor 1 dollar kunt kopen
levensverwachting: het aantal jaren dat iemand gemiddeld nog te leven heeft, gelet op de huidige sterftekans; de levensverwachting bij de geboorte wordt het meest gebruikt.
opkomende grootmachten: landen die door toenemende economische, politieke (en militaire) macht meer invloed krijgen in de internationale politiek; ook vergroten ze hun macht in minder ontwikkelde delen van de wereld, meestal door middel van investeringen in bijvoorbeeld infrastructuur of het verstrekken van leningen.
periferie: een indeling van de wereld in centrum, semiperiferie en periferie naar ontwikkelingsgraad en verbondenheid door onderlinge handelsrelaties. Ook wel een onderdeel van het Wereldsysteem
regionale ongelijkheid: grote en ongewenste verschillen tussen gebieden
semiperiferie: zie Wereldsysteem
sociale ongelijkheid: grote en ongewenste verschillen in welvaart en ontwikkelingskansen tussen de verschillende groepen (klassen) van de bevolking.
uitschuiving: het proces van verplaatsing van bedrijven en functies vanuit een welvarender gebied (centrumland bijvoorbeeld) naar een gebied met lagere lonen (periferie bijvoorbeeld); dit proces kan zich op meerdere schaalniveaus voordoen. Het uitschuiven van diensten wordt ook wel outsourcing genoemd.
VN-ontwikkelingsindex: maatstaf samengesteld uit de koopkracht, alfabetiseringsgraad en de levensverwachting om de maatschappelijke ontwikkeling vast te stellen (Human Development Index).
wereldsysteem: een indeling van de wereld in centrum, semiperiferie en periferie naar ontwikkelingsgraad en verbondenheid door onderlinge handelsrelaties.