Nectar - 4 vmbo-gt - Hoofdstuk 10 - Voortplanting - Deel 1

Woorden in deze lijst (66)

Origineel

abortus: het embryo uit de baarmoeder weg laten halen
baarmoeder: orgaan in de buikholte van een vrouw, waarin zich een baby kan ontwikkelen
baarmoederslijmvlies: slijmvlies aan de binnenkant van de baarmoeder, waarvan elke maand het verdikte deel wordt afgestoten (zie menstruatie)
bestuiving: overbrengen van stuifmeelkorrels van de meeldraden naar de stampers
bevruchting: samensmelten van de kern van een zaadcel met de kern van een eicel, bij de mens in de eileider en bij de plant in een zaadbeginsel
bijbal: deel van de balzak waarin zaadcellen tijdelijk worden opgeslagen
biseksueel: seksuele aantrekking tot personen van beide geslachten
bloemen: voortplantingsorganen van een plant
bol: ondergronds stukje stengel van bijvoorbeeld een ui met korte dikke bladeren; rokken
condoom: voorbehoedmiddel dat om de penis geschoven wordt of in de vagina (vrouwencondoom); houdt zaadcellen tegen en voorkomt soa’s
echo: onderzoek van een ongeboren kind, waarbij het kindje door middel van terugkaatsende geluidsgolven zichtbaar wordt gemaakt
eeneiige tweeling: ontstaat uit één bevruchte eicel; de baby’s zijn altijd van hetzelfde geslacht
eenjarige planten: planten waarvan de hele levenscyclus in één jaar plaatsvindt
eicellen: de vrouwelijke voortplantingscellen van mensen, dieren en planten
eierstokken: organen waarin eicellen rijpen; hier wordt ook vrouwelijk geslachtshormoon gevormd
eileider: buisje waar de eicel na de eisprong in terechtkomt en waar ook de bevruchting plaatsvindt
eisprong: het vrijkomen van een eicel uit de follikel in de eierstok, de eicel komt dan in de eileider terecht (zie ovulatie)
embryo: zo heet het ongeboren kind tot 12 weken
erectie: penis is stijf doordat de zwellichamen zich met bloed vullen
foetus: zo heet het ongeboren kind vanaf 12 weken; alle organen zijn dan gevormd
follikels: blaasje om een onrijpe eicel in de eierstok
geestelijke ontwikkeling: groei en verandering van de geest in denken en doen, tijdens de verschillende levensfasen
geslachtelijke voortplanting: voortplanting waarbij de kernen van twee voortplantingscellen samensmelten. De bevruchte eicel groeit uit tot een nieuw organisme
geslachtscellen: zie voortplantingscellen
geslachtshormonen: hormonen uit de zaadballen (testosteron) en de eierstokken (oestrogenen); regelen de secundaire geslachtskenmerken
geslachtskenmerken: kenmerken die het verschil tussen jongens en meisjes laten zien
geslachtsorganen: organen bij mannen en vrouwen die dienen voor de voortplanting
groei: het groter worden, bijvoorbeeld van de foetus, of het langer worden tijdens de groeispurt
groeihormoon: hormoon uit de hypofyse, dat de lengtegroei regelt
helmdraad: onderste deel van de meeldraad
helmknop: bovenste deel van een meeldraad; hierin worden de stuifmeelkorrels gemaakt
heteroseksueel: seksuele aantrekking tot iemand van het andere geslacht
homoseksueel: seksuele aantrekking tot iemand van hetzelfde geslacht
hormoonklieren: organen die hormonen (regelstoffen) maken en afgeven aan het bloed
houtachtige planten: bomen en struiken; ze zijn meerjarig
hypofyse: hormoonklier onder aan de hersenen; een van de hormonen regelt de werking van de eierstokken en zaadballen
incest: seks hebben met een kind dat een familielid is
indaling: de baby komt dan met het hoofdje naar beneden in het bekken van de vrouw te liggen
innesteling: het vasthechten in het baarmoederslijmvlies van het bolletje cellen dat na de bevruchting is ontstaan
insectenbloemen: bloemen die door insecten worden bestoven; zijn opvallend door hun kleur en geur
keizersnee: operatie waarbij een baby uit de baarmoeder wordt gehaald als een normale bevalling niet mogelijk is
kiem: het jonge plantje dat in het zaad zit
klisters: grote knop in een bol, waaruit een nieuwe plant groeit
knollen: groeien aan ondergrondse uitlopers van de stengel, bijvoorbeeld de aardappel
kroonbladeren: bloembladeren; vaak gekleurd, om insecten te lokken
kruisen: stuifmeel van de ene plant op de stempel van een andere plant brengen
levenscyclus: cyclus van de verschillende fasen in het leven van een organisme
levensfasen: de acht perioden van een mensenleven: baby, peuter, kleuter, (schoolgaand) kind, puber, jong volwassene (adolescent), volwassene en oudere
lichamelijk ontwikkeling: veranderingen van het lichaam in uiterlijk en wat je kunt tijdens de levensfasen
meeldraden: hierin ontstaan de mannelijke voortplantingscellen, bestaan uit helmknop en helmdraad
menstruatie: maandelijkse bloeding, waarbij het verdikte baarmoederslijmvlies via de vagina het lichaam verlaat
menstruatiecyclus: cyclus van vier weken bij vrouwen: eicel rijpt, baarmoederslijmvlies wordt dikker, ovulatie en menstruatie
miskraam: er gaat iets mis tijdens de zwangerschap waardoor het embryo sterft en wordt afgestoten
moederkoek: orgaan waarmee embryo/foetus en moeder met elkaar verbonden zijn; via de moederkoek krijgt het embryo alle stoffen die het nodig heeft en raakt het de afvalstoffen kwijt (zie ook placenta)
morning-afterpil: pil met een grote hoeveelheid van een hormoon dat voorkomt dat de bevruchte eicel gaat vastzitten in het baarmoederslijmvlies. Als de vrouw binnen 72 uur nadat ze seks heeft gehad de morning-afterpil inneemt, wordt ze niet zwanger
nageboorte: uitdrijving van de placenta, vruchtvliezen en de resten van de navelstreng door weeën
navelstreng: verbinding van het embryo/foetus met de placenta; bevat twee navelstrengslagaders en één navelstrengader
navelstrengader: via deze ader gaan zuurstof en voedingsstoffen van de placenta naar het ongeboren kind
navelstrengslagaders: via deze twee slagaders gaan afvalstoffen van het ongeboren kind naar de placenta
nectar: zoete stof die in de nectarkliertjes van een bloem gemaakt wordt; lokt insecten
oestrogeen: vrouwelijk geslachtshormoon; regelt het ontstaan van secundaire geslachtskenmerken en speelt een rol bij de menstruatiecyclus
ongeslachtelijke voortplanting: voortplanting zonder bevruchting; uit een deel van de ouderplant groeien nieuwe plantjes
ontkiemen: het groeien van een nieuw plantje uit een zaadje
ontsluiting: eerste fase van de bevalling; opengaan van de baarmoedermond door weeën
ontwikkeling: verandering, bijvoorbeeld het ontstaan van alle organen bij het embryo, of de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling in de puberteit
overblijvende planten: ontkiemen in het voorjaar, bloeien in de zomer, vormen zaden in de herfst en in de winter sterven alleen de bovengrondse plantendelen af; ze lopen elk voorjaar weer uit