De Geo - vwo - Arm en rijk - Hoofdstuk 1
Woorden in deze lijst (47)
Origineel
- aids
- Ziekte, veroorzaakt door het hiv-virus, die het afweersysteem van het lichaam afbreekt.
- bodemdegradatie
- De afname van de kwaliteit van de bodem en de begroeiing als gevolg van een verkeerd gebruik door de mens. Heet ook landdegradatie.
- coherent beleid
- Beleid op een bepaald terrein (bijvoorbeeld ontwikkelingssamenwerking) dat niet wordt tegengewerkt door beleid op andere terreinen. Het tegenovergestelde is een incoherent beleid.
- commerciële landbouw
- Landbouw die is gericht op het maken van winst.
- comparatief voordeel
- Het financiële voordeel dat een land behaalt wanneer het een bepaald product goedkoper kan produceren dan een ander land.
- complementariteit
- Het ene gebied heeft iets wat een ander gebied niet heeft (de gebieden vullen elkaar aan).
- draagkracht
- Het vermogen van de natuur om mensen te voorzien in hun bestaan, zonder dat het natuurlijke evenwicht wordt verstoord.
- droogtebestendig gewas
- Landbouwgewas dat bestand is tegen extra droge omstandigheden.
- dumping
- Het op de markt brengen van goederen beneden de kostprijs.
- exportlandbouw
- Landbouwactiviteiten die gericht zijn op de uitvoer.
- FAO
- Food and Agriculture Organization, de Voedsel- en Landbouworganisatie van de Verenigde Naties die tot doel heeft honger in de wereld te bestrijden.
- geglobaliseerde landbouw
- Commerciële landbouw die gericht is op en sterk wordt beïnvloed door de wereldmarkt.
- genetisch gemanipuleerd voedsel
- Voedsel van landbouwgewassen waarvan de erfelijke eigenschappen doelgericht zijn veranderd.
- globalisering
- Het doorgaan proces van internationale uitwisseling van mensen, goederen, geld en informatie (kennis, cultuur).
- good governance
- Goed bestuur met als (voornaamste) uitgangspunten openheid, verantwoording, rechtvaardigheid, bevolkingsparticipatie en overeenstemming.
- Groene Revolutie
- De invoering van verbeterde, snelgroeiende soorten in de landbouw, in combinatie met het gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen.
- grondbezitverhouding
- De manier waarop het bezit van de landbouwgrond is verdeeld over de bevolking.
- grootfamilie
- Leefeenheid met een of meer kerngezinnen op basis van familierelaties.
- handelsgewas
- Gewas dat verbouwd wordt met een winstoogmerk en dat wordt verhandeld en tot producten verwerkt.
- handelspolitiek
- Overheidsbeleid op het gebied van de handel, zoals de keuze voor vrijhandel of protectionisme.
- kwalitatieve honger
- Het beschikbare voedsel is eenzijdig. Het bevat te weinig voedingswaarden (vitaminen en mineralen) om een actief en gezond leven te kunnen leiden.
- kwantitatieve honger
- Er is niet voldoende voedsel om een actief en gezond leven te kunnen leiden.
- landbouwsubsidie
- Financiële steun van de overheid aan boeren voor het uitvoeren of starten van een landbouwactiviteit die economisch gezien niet rendabel is, maar waarvan de overheid vindt dat die nuttig en nodig is.
- landhervorming
- Herverdeling van de grond die leidt tot andere grondbezitverhoudingen.
- maatschappelijke positie
- Plek van iemand in de samenleving die is gebaseerd op inkomen, geslacht, opleiding en/of beroep.
- neerslagregiem
- Schommelingen in de hoeveelheid neerslag gedurende het jaar.
- non-gouvernementele organisatie (ngo)
- Organisatie die onafhankelijk van de overheid (Engels: government) ontwikkelingshulp geeft.
- noodhulp
- Hulp om te kunnen overleven bij een hongersnood of een andere ramp. Noodhulp is beperkt in tijd, ruimte en omvang.
- ontwikkelingssamenwerking
- De samenwerking tussen een ontwikkeld land en een ontwikkelingsland om te helpen de levensomstandigheden in het ontwikkelingsland te verbeteren.
- productiviteit
- De opbrengst van een activiteit per geïnvesteerde eenheid (input), zoals arbeidskracht (per persoon) of oppervlakte (per hectare).
- programmahulp
- Vorm van ontwikkelingssamenwerking om blijvende verbeteringen aan te brengen en die is gericht op een onderdeel van de samenleving (bijvoorbeeld landbouw of gezondheidszorg) in samenwerking met de lokale overheid.
- projecthulp
- Vorm van ontwikkelingssamenwerking die is gericht op een activiteit waarvan plaats, tijdsduur en kosten vastliggen, vaak in samenwerking met de lokale bevolking.
- regionale specialisatie
- Zich binnen een gebied steeds meer toeleggen op één activiteit of product.
- sociaal-economische stratificatie
- De indeling van de bevolking op basis van inkomen.
- sociale stratificatie
- De indeling van de bevolking op basis van kenmerken zoals geslacht of aanbod.
- tariefmuur
- Invoerrechten: geld dat je moet betalen om een product in te voeren.
- territoriaal conflict
- Oneenigheid over het bezit en/of bestuur van een gebied tussen twee of meer (deel)staten.
- theorie van Ullman
- Theorie die stelt dat mensen, goederen en informatie zich alleen verplaatsen als voldaan is aan drie voorwaarden: complementariteit, geen tussenliggende mogelijkheden en transporteerbaarheid.
- transporteerbaarheid
- Er is infrastructuur tussen twee gebieden die mensen, goederen of informatie met elkaar willen uitwisselen. Reistijd, reiskosten en de hoeveelheid moeite die het kost, bepalen de uitwisseling ook plaatsvindt. Heet ook verplaatsbaarheid.
- tussenliggende mogelijkheid
- Tussen twee gebieden die mensen, goederen of informatie willen uitwisselen, liggen nog alternatieve gebieden die hetzelfde kunnen.
- voedselafdruk
- Het aantal hectare dat nodig is om voedsel te verbouwen per inwoner of per land.
- voedselcrisis
- Situatie waarin de voedselvoorziening beperkt is voor een grote groep mensen en waarin op korte termijn geen uitzicht is op verbetering.
- voedselgewas
- Gewas dat bedoeld is voor menselijke consumptie.
- voedselhulp
- Hulpverlening in de vorm van voedsel schenking, vaak grootschalig en als noodhulp.
- voedselvoorziening
- De verdeling (distributie) van voedsel over de bevolking van een gebied.
- voedselzekerheid
- Situatie waarin alle mensen in een gebied altijd toegang hebben tot voldoende voedsel met voldoende voedingswaarde om een actief en gezond leven te kunnen leiden.
- vrijhandel
- Handel tussen landen die volledig plaatsvindt volgens de wetten van vraag en aanbod.
