Nectar - 4 vmbo-k - Hoofdstuk 8 - Bloed

Woorden in deze lijst (53)

Origineel

aders: bloedvaten gevuld met bloed dat van de organen naar het hart terugstroomt. Aders hebben dunne wanden en kleppen. De holle aders zijn de grootste aders
antistoffen: stoffen die witte bloedcellen maken om ziekteverwekkers te bestrijden
aorta: de grootste slagader; vervoert bloed vanaf het hart naar alle organen in je lichaam
bloedarmoede: ziekte waarbij er een tekort is aan rode bloedcellen in het bloed. Bloedarmoede wordt vaak veroorzaakt door een gebrek aan ijzer in de voeding
bloedcellen: rode en witte bloedcellen, komen voor in het bloed
bloedplaatjes: de kleinste bloeddeeltjes die helpen bij de bloedstolling
bloedplasma: lichtgele vloeistof in het bloed, hierin zitten voedingsstoffen, afvalstoffen en bijvoorbeeld hormonen opgelost
bloedstolling: het dichtmaken van een wondje. De inhoud van het bloedplaatje reageert hierbij met fibrinogeen. Er ontstaat dan een draderige stof: fibrine. Met behulp van de fibrinedraden wordt het wondje afgesloten
boezems: het hart bestaat uit twee boezems en twee kamers. Het bloed uit organen komt via de (holle) aders in de boezems van het hart terecht
gal: hulpstof voor de vertering van vetten; wordt gemaakt door de lever en opgeslagen in de galblaas
glucose: de meest gebruikte energierijke stof; nodig voor de verbranding in de cellen
glycogeen: reservevoorraad glucose, opgeslagen in lever en spieren. Glycogeen ontstaat door het hormoon insuline. Glycogeen kan weer worden omgezet in glucose door de hormonen glucagon en adrenaline
grote bloedsomloop: deel van de bloedsomloop waarbij zuurstof (en voedingsstoffen) wordt afgegeven en koolstofdioxide wordt opgenomen: hart - aorta - haarvaten organen (cellen) - holle ader - hart
haarvaten: de kleinste bloedvaten met heel dunne wanden, waar gemakkelijk stoffen doorheen kunnen gaan
hart: spier die het bloed rondpompt
hartkleppen: kleppen tussen de boezems en de kamers van het hart. Ze zorgen dat het bloed de goede kant opstroomt tijdens het samentrekken van de boezems
hemoglobine: rode kleurstof in de rode bloedcellen, waarmee deze cellen zuurstof vervoeren
holle aders: twee grote aders waarin alle andere aders samenkomen. De holle aders komen weer uit in het hart
kamers: het hart bestaat uit twee boezems en twee kamers. Het bloed wordt vanuit de kamers de slagaders ingepompt, naar de organen van het lichaam
kleine bloedsomloop: deel van de bloedsomloop waarbij zuurstof wordt opgenomen en koolstofdioxide wordt afgegeven: hart-longslagader-haarvaten in de longen-longader-hart
leverslagader: slagader die bloed met zuurstof naar de lever vervoert
longen: ademhalingsorganen en uitscheidingsorganen
lymfe: de naam van weefselvloeistof die in de lymfevaten zit
lymfeklieren: hierin komen de lymfevaten samen. Witte bloedcellen in de lymfeknopen bestrijden ziekteverwekkers en houden ongewenste stoffen tegen
lymfeknopen: hierin komen de lymfevaten samen. Witte bloedcellen in de lymfeknopen bestrijden ziekteverwekkers en houden ongewenste stoffen tegen
lymfevaten: hierdoor stroomt lymfe uiteindelijk terug naar het bloed. In lymfevaten zitten kleppen, de wand is dun en de druk is laag
nierbekken: binnenste deel van een nier, van hieruit verzamelt zich de urine richting urineleiders en blaas
nieren: uitscheidingsorgaan dat afvalstoffen uit het bloed filtert
niermerg: middelste laag van een nier
nierschors: buitenste laag van een nier. Giftige, overbodige en overtollige stoffen worden door filtertjes in de nierschors uit het bloed verwijderd
poortader: ader die bloed met voedingsstoffen van de dunne darm naar de lever vervoert
rode beenmerg: beenmerg in platte beenderen waarin nieuwe rode bloedcellen worden gemaakt
rode bloedcellen: bloedcellen met de rode kleurstof hemoglobine erin; vervoeren zuurstof
slagaderkleppen: kleppen in de longslagader en de aorta die ervoor zorgen dat het bloed de goede kant opstroomt tijdens het samentrekken van de kamers
slagaders: bloedvaten met dikke wanden, gevuld met bloed dat van het hart af naar de organen stroomt. De aorta is de grootste slagader
uitscheiding: het verwijderen van giftige, overtollige en overbodige stoffen uit het bloed
uitscheidingsorganen: verwijderen giftige, overtollige en overbodige stoffen uit je bloed; voorbeelden: lever, nieren, huid en longen
ureum: stof die ontstaat door het afbreken van overtollige eiwitten in de lever. Ureum wordt later weer uitgescheiden door de nieren
urine: vloeistof die in de nieren ontstaat; bevat giftige, overtollige en overbodige stoffen uit het bloed
urineblaas: hierin verzamelt zich de urine uit de nieren
urinebuis: hierdoor verlaat urine de urineblaas
urineleiders: hierdoor gaat urine van de nieren naar de urineblaas
weefselvloeistof: vloeistof tussen de cellen in de weefsels; bestaat uit bloedplasma dat uit de haarvaten is gelekt
witte bloedcellen: cellen die bacteriën en schadelijke stoffen opruimen in bloed, weefselvloeistof en lymfe
zuurstof: gas uit de lucht dat nodig is voor de verbranding; komt in je lichaam door inademing
AED: Automatische Externe Defibrillator; apparaat waarmee het hart met een elektrische schok weer in het juiste ritme kan komen
dubbele bloedsomloop: bloedsomloop waarbij per rondgang door het lichaam het bloed twee keer door het hart stroomt
enkelvoudige bloedsomloop: bloedsomloop waarbij per rondgang door het lichaam het bloed maar één keer door het hart stroomt
ecg: elektrocardiogram; hartfilmpje waarin de elektrische impulsen in het hart zichtbaar kunnen worden gemaakt
hartritme: het ritme waarmee je hart klopt; bijvoorbeeld 70 keer per minuut. Het hartritme wordt geregeld door impulsen
hartkloppingen: wanneer het hart niet helemaal volgens het hartritme klopt
hartstilstand: het hart staat vaak niet echt stil, maar trekt zo ongecontroleerd samen dat het bloed niet meer goed door het lichaam stroomt
reanimeren: iemand met een ernstige verstoring van het hartritme helpen door hartmassage en beademing te geven